Mấy anh em tôi mê xem đá banh trên màn ảnh nhỏ cũng vào khoảng Michel Platini và đồng đội lên ngôi vương bá trên sân cỏ. Những năm tám mấy, ấp Năm chúng tôi chưa có điện. Mùa giải lớn như Cúp Ơ-rô, tụi tui đốt đuốc lội bộ non cây số lúc một-hai giờ khuya để coi ké trực tiếp truyền hình. Khó khăn như vậy chứ ít chịu bỏ sót trận bóng nào.
Đội tuyển quốc gia Pháp từng một thời tiêu biểu cho trường phái mới của nền bóng đá Âu châu. Với lối chuyền banh dài thọc sâu hay bất ngờ lật cánh, bọc đuôi hậu vệ. Khai thác lối chơi chuyền xa kết hợp chạy tốc độ nhận banh chính xác. Kỹ thuật "banh sống" lăn bay liên tục, chuyền giao các vị trí tránh tầm kiểm soát nhằm hạn chế tuyến phòng vệ đối phương. Hoặc bất ngờ kết thúc bằng những cú dứt điểm sấm sét với đường banh bổng trực diện khung thành từ khoảng cách 20-30 mét. Nhiều phen làm các thủ môn tréo giò bó tay, ngơ ngác vào lưới của mình nhặt bóng.
Không biết nhờ tài năng hay do hồn thiêng tổ quốc, hoặc là vừa đánh vừa hù. Cứ mỗi lần đội Pháp ra sân, thì y như rằng: trên khán đài cũng thấy một vài chú gà trống, nhất định phải sắc lông điều. Chúng được khán giả cố ý ôm theo cổ võ đội nhà. Nhiều lần như vậy đã khiến cho mấy đội thua quê độ. Họ hè nhau gỡ gạc bằng cách khiếu nại với FIFA. UEFA và Ủy Hội Quốc Tế Olympic ngăn cấm việc ôm gà lên khán đài "vỗ nước cầu thủ". Họ cho đó là biểu hiện dị đoan cá biệt, tác dụng lung lạc tâm lý đối phương, đánh mất sự trong sáng tinh thần thể thao quốc tế.
Có văn bản cấm ôm gà vô khán đài, người Pháp nghĩ ra việc in mực hoặc thêu hình con gà cũng sống động và oai hùng lên ngực áo đội tuyển quốc gia. Cho quốc tế sáng mắt nhìn 11 con gà tung bay trên sân cỏ có lợi hại như con gà đi bộ ăn thóc chân cối xay lâu nay.
Cuộc đời bèo giạt trôi nổi tụi tôi đến đất nước dễ dàng ba vụ cáp TV, dĩa nhận tín hiệu vệ tinh, phương tiện giúp tụi tôi phải mê xem bóng đá. Lối xóm hiện tại của tôi có ông Mỹ hơi già, đời ông cố là dân Pháp rặt. Ông láng giềng đó cũng là cựu lính Sư Đoàn 9 cơ động Huê Kỳ đóng ở Đồng Tâm, Mỹ Tho hồi nẳm. Rảnh rỗi, tôi thích cà kê gạ chuyện với ông Henry vì nhiều lý do rất không ngờ.
- Tui ở Mỹ hơn mấy lần cái khoảng 6 năm ông đi lính đóng ở Việt Nam, tại sao tiếng Anh của tui dở hơn tiếng Việt của ông?
- Nếu bỏ ra vụ "Sè sè nắm đất bên đường" hay ngựa ô chó mực mèo mun, mầy đừng tưởng chỉ tiếng Việt mới có loại hàng độc đó. Trình độ văn hóa quần chúng kiểu ô-kê sa-lem cỡ tụi mình, thì tụi tao cám ơn tiếng Việt rất là dễ học. Như dê đực, dê cái, dê con, dê cụ, chỉ cần học danh từ đại diện cho họ nhà nó, rồi chọn lựa trong nhóm tỉnh từ cố định, tùy theo giống má giống ba hay tuổi đời già trẻ sồn sồn mà ghép vào. Cấu tạo chữ nghĩa và cách đọc các mẫu tự, ráp vần tiếng của tụi bây gần như nguyên tắc như ba thích má, cò thích cá, phở thích giá... Chỉ cần nắm những cái "keys" ráp vần, là tao có thể đọc báo chợ của mầy vanh vách, nghĩa lý tính sau. Còn tiếng Mỹ của tụi tao, ngựa đực, ngựa cái, ngựa con, ngựa bà, mỗi chữ viết khác nhau xa lắc, mầy không thuộc bài thì đừng hòng kiếm chỗ nào có bà con mà đoán chữ. Chưa kể đến văn phạm Ăng-lê phức tạp, chữ nghĩa theo thời theo thế mà thiên biến vạn hóa. Mấy ngài hàn lâm của tao quỡn quá, còn thêm vụ bất qui bất định. Mầy chắc đã nếm lợi hại của phát âm tiếng Mỹ rồi, cách đọc cho cùng một nguyên âm thí dụ như "ei" trong mỗi chữ cũng trời ơi đất hỡi. Tao nhớ ngày đầu mới quen, mầy "thót" kinh đô cờ bạc Lát Vê-gát mấy lần, tao không dám chỉnh, nếu tao là thầy giáo thì cho mầy vài trứng vịt ung.
Henry chê tôi "no English", vì vậy chúng tôi thường trao đổi bằng tiếng Mỹ Tho cho khỏi hiểu lầm hay nặng hơi mỏi cổ. Henry nghe tôi hỏi tại sao fans bóng đá của Pháp thích ôm con gà trống vào sân, khiến người ta kiện tụng tùm lum. Ông Henry bùi ngùi xen lẫn hào hứng kể lể tích xưa:
- Việc gì cũng có cơ duyên của nó. Vào thời đất nước tổ tiên tao chưa xuất hiện Napoleon Đại Đế. Các đế quốc chung quanh, thằng nào cũng muốn nuốt chửng nước Pháp xinh đẹp màu mỡ phì nhiêu. Trong một cuộc chiến dằng dai chống người Đức xâm lăng, quân tao cố thủ thành Gô-loa, một thành trì quyết định cho vận mạng toàn nước Pháp. Vì bị bao vây quá lâu nên quân dân trong thành cạn dần lương thực. Họ phải mổ thịt tất cả con vật gì ăn được để sống sót qua ngày. Dĩ nhiên những con vật nhỏ bé như gà vịt ngỗng bồ câu, chuột thỏ cùng chung số phận, hy sinh đem thân đóng góp cho tổ quốc. Ngay cả ngựa chiến cũng không thoát chết dưới tay sát thủ là người bạn chiến đấu vào sanh ra tử của mình. Chỉ duy nhất một chú gà trống được vị tướng thủ thành ban ơn sống sót để làm công việc tự ngàn xưa là gáy sáng. Vì lúc đó Thuỵ Sĩ chưa biết chế tạo đồng hồ, chú gà nầy được giao nhiệm vụ đánh thức quân binh trong thành thức dậy, sẵn sàng cho một ngày dài chiến đấu gian nguy.
Khuya hôm đó cũng như mọi bữa, sau tiếng gà gáy thì quan quân lục tục cà phê, bánh mì, cơm nước. Cung tên gươm giáo nai nịt xong xuôi, đội ngũ tác chiến sẵn sàng, mỏi giò chờ hoài mà không thấy hừng đông. Mọi người nghĩ rằng chú gà nầy lên giả gáy ẩu sáng hôm nay. Viên phó tướng trực đêm nhìn lên bầu trời thấy ngôi sao mai còn lảng vảng đỉnh đầu. Bấm đốt tay tính nhẫm một hồi, đáp số là con gà nầy gáy sớm hơn một canh. Ông ta tức giận trèo lên mặt thành xem con gà ngủ chỗ nào. Ông định bụng trói gô nó lại, chờ sáng ra mặt trời lên đúng hai sào là bêu đầu thị chúng về tội thi hành sai quân lệnh. Dù lương thực có bi đát cở nào, ông ta sẽ để xác nó cho diều tha quạ mổ. Viên phó tướng nhất quyết tước bỏ danh dự cho nó hy sinh vẻ vang trong nồi cháo hành tiêu.
Trong lúc lục lạo mấy lổ châu mai kiếm con gà nghịch tặc, quan tao giật mình khi thấy những bóng đen lúc nhúc dưới chân thành. Thì ra quân Đức thừa cơ trời còn tối đánh úp thành. Tụi nó sử dụng khinh binh cảm tử, dùng thang làm bằng loại tre gai mua tận Indonesia để trèo lên mặt thành, đinh ninh quân tao hãy còn say ngủ mà đánh úp. Chiến thuật trái với thói quen hổm nay là chờ mặt đất tỏ rõ, chúng mới kéo đến bao vây dựng cờ gióng trống, thổi kèn Đức giục lính xung phong. Nhưng quân Đức không ngờ con gà của tụi tao có linh tánh, kêu lính thức dậy trước đó hơn một canh. Kết quả là cuộc đột kích đêm của quân Đức đại bại, quân tao thừa thắng xông ra, đuổi đám tàn quân chạy không kịp nhổ trại cuốn cờ.
Đoàn quân chiến thắng kéo về Paris để nhận khao quân tưởng thưởng. Dân chúng hai bên đường trầm trồ một anh lính quân phục chỉnh tề, hai tay ôm chú gà anh hùng, lông lá được xịt keo chảy tém mượt mà, mồng mào đỏ thắm. Cả hai oai vệ theo sau toán quân kỳ. Từ đó dân Pháp tụi tao có tục lệ xem những chú trống tơ như là một biểu hiệu may mắn, chiến thắng và kỳ diệu. Hình tượng của nó thường đặt ở những nơi cao nhất.
Nghe xong lời kể của Henry, tôi xin phép ông được đưa chuyện nầy lên trang mạng. Và để câu chuyện có tính thuyết phục, sẵn dịp tôi cũng muốn biết thành Gaulois ở chỗ nào của nước Pháp.
- Ông nội tao di dân qua New York hồi ổng còn nhỏ xíu. Tao bây giờ gần 70 mà thăm cố quốc có một lần, không như bà con của mầy về Việt Nam nhiều hơn tao đi chợ uống cà phe. Như thế làm sao tao biết Gaulois ở đâu. Mầy cũng biết dân tộc nào cũng có dã sử, đó là truyền thuyết dân gian không tang không chứng. Muốn chắc ăn và tránh mọi rắc rối, mầy yêu cầu chủ biên để bài viết vào trang giả sử. Cùng group với các loại sử chế, sử dỏm, sử tếu lâm, anh bạn trẻ của tao ơi.
Im lặng một lát, không hiểu Henry nghĩ sao, giọng chùng nhỏ lại:
- Tao còn nghe ông bà tao nói, con gà trên đầu thành đêm đó nó nhớ vợ và mấy con mái tơ bị hầm trong nồi súp khoai tây. Lâu ngày chay lạt sinh bệnh ngứa giò, ngứa phao câu, ngứa mỏ mà nửa đêm buồn tình gáy ẩu.
Vụ nầy nghe qua cho biết chớ đừng kể lại cho mấy thằng Tây mê bóng đá quá khích. Nhớ kỹ nghen dzu!
Một Lúa
