
Hôm nay là ngày 16 tháng Giêng năm 2021, một năm thật mới thật đẹp nhưng cũng thật buồn. Buồn như buổi chiều nay được tin một người chị, một người bạn vừa vĩnh viễn ra đi. Đó là danh ca Lệ Thu.
Sau nhiều ngày chống chọi với Thần Tử, cuối cùng danh ca Lệ Thu đã nhắm mắt lìa đời. Đây là cái chết đầu tiên cũng là cái chết đầu năm 2021 của một nữ danh ca hải ngoại nhiễm phải con siêu vi khuẩn Vũ Hán, một vũ khí sinh học của Trung cộng.
Nói về danh ca Lệ Thu, tôi còn nhớ ngày 7 tháng 7/2006, nhân mùa hè ấm áp tôi bay qua Houston, Texas tham dự đêm dạ vũ ca nhạc chủ đề Tình Ca và Nhạc Sống do cô em Túc Trí và anh em địa phương tổ chức với sự góp mặt của Khánh Ly, Lệ Thu, Việt Dzũng và Anh Dũng. Nghệ sĩ chúng tôi lâu ngày gặp lại nhau vui vẻ kéo nhau lên sân khấu cùng cất tiếng ca vang một khúc hát ngợi ca mùa hè rực rỡ.
Lệ Thu là một danh ca, trời phú cho giọng hát đặc biệt thích hợp với những ca khúc của các nhạc sĩ Trường Sa (Mùa Thu Trong Mưa, Xin Còn Gọi Tên Nhau...), Phạm Duy (Mùa Thu Chết) và nhiều tác giả khác: Y Vân, Cung Tiến, Phạm Đình Chương, Dương Thiệu Tước, Trầm Tử Thiêng, Nguyễn Văn Thương… Vậy mà đứng cạnh tôi, cùng Khánh Ly, Việt Dzũng, Anh Dũng, chị Lệ Thu hát rất chân tình một ca khúc mùa hè của tôi.
Từ đó chúng tôi không còn dịp gặp lại nhau cho đến bảy năm sau thì Việt Dzũng qua đời (2013), rồi hôm nay tới phiên chị Lệ Thu.
Danh ca Lệ Thu ra đi để lại nỗi tiếc thương cho gia đình, bạn hữu và giới mộ điệu. Chị ra đi cũng mang theo thoáng kỷ niệm của tôi với chị, một thoáng thôi cũng là kỷ niệm. Trong giờ giải lao thấy tôi đứng dựa cột "suy tư", chị Lệ Thu bước tới nhỏ nhẹ hỏi "Anh Tấn suy tư gì thế?". Một câu hỏi xã giao bình thường nhưng thật thân thiện và ấm áp.
Nay thì Lệ Thu đã ra đi. Dù vậy, tôi vẫn nghĩ ở bên bờ kia chị vẫn nhìn thấy và cảm nhận được những người mến mộ mình; chị xứng đáng nhận được lòng yêu mến của giới mộ điệu trong và ngoài nước.
Danh ca Lệ Thu tên thật Bùi Thị Oanh, sinh ngày 16 tháng 7năm 1943 tại Hải Phòng, là một trong những giọng ca lớn của nền tân nhạc Việt Nam.
* * *
Sự mất mát một danh ca khiến tôi nhớ tới nhiều văn nghệ sĩ trong và ngoài nước cũng đã từ biệt cõi đời năm 2020 vừa qua để lại cho đời nhiều nỗi tiếc thương. Xin kể riêng những người trong lãnh vực âm nhạc mà tôi từng quen biết.
*Danh ca Thái Thanh mất ngày 17 tháng 3, 2020 tại California, Hoa Kỳ.
*Nhạc sĩ Lê Dinh mất ngày 9 tháng 11, 2020 tại Longueuil, Quebec, Canada.
*Danh hài Chí Tài mất ngày 9 tháng 12, 2020 tại Sài Gòn, Việt Nam.
*Nhạc sĩ Lam Phương mất ngày 22 tháng 12, 2020 tại California, Hoa Kỳ.
Và đầu năm nay danh ca Lệ Thu mất ngày 15 tháng 1, 2021 tại Califorinia, Hoa Kỳ.
- Nhắc đến danh ca Thái Thanh, tôi còn nhớ mùa hè 1996, nhà văn Mai Thảo và họa sĩ Khánh Trường tổ chức buổi ra mắt thơ của tôi tại hội trường báo Người Việt, Cali, Hoa Kỳ. Nhiều văn nghệ sĩ tên tuổi đến tham dự góp vui trong đó vui nhất là danh ca Thái Thanh lần đầu tiên gặp tôi, nói: "Anh Phan Ni Tấn đây nhỉ?" Giọng Hà Nội nhỏ nhẹ, thanh tao của chị làm tôi nhớ hoài.
Danh ca Thái Thanh tên thật Phạm Thị Băng Thanh, sinh ngày 5 tháng 6 năm 1934 tại Hà Nội, được mệnh danh "tiếng hát vượt thời gian".
- Nhạc sĩ Lê Dinh thì tôi gặp vài lần ở Montreal trong những dịp anh em văn nghệ sĩ tổ chức những buổi ca nhạc hoặc ra mắt sách vào thập niên 1980. Lần cuối cùng hai anh em lại gặp nhau trong buổi vinh danh 4 nhạc sĩ Phạm Mạnh Cương, Lê Dinh, Trường Sa và Phan Ni Tấn, chủ đề Nét Nhạc và Cung Đàn do nhóm nghệ sĩ địa phương tổ chức ngày 7 tháng 11, 2015 tại hí viện Isabel Bader Theatre, Toronto.
Nhạc sĩ Lê Dinh tên thật Lê Văn Dinh, sinh ngày 8 tháng 9/1934 tại Gò Công. Hoạt động văn nghệ từ thập kỷ 1950 từ trong nước ra hải ngoại. Ông là một trong ba thành viên của nhóm Lê Minh Bằng (Lê Dinh, Minh Kỳ và Anh Bằng).
- Danh hài Chí Tài thì ai cũng gặp trên màn ảnh cũng như ở ngoài đời. Gặp mặt Chí Tài với bộ râu con kiến bất hủ quẹt ngang là gặp niềm vui. Mùa hè năm 2001, trong giờ giải lao show PBN 58 chủ đề "Những Sắc Màu Trong Kỷ Niệm" tổ chức tại Canadian Broadcasting Centre Toronto, gặp tôi Chí Tài vồn vã bắt tay cười nói: "Anh Tấn cho em nhạc hát chơi". Ngón đàn guitar của Chí Tài phải công nhận tuyệt chiêu.
Danh hài Chí Tài tên thật Nguyễn Chí Tài, sinh ngày 15 tháng 8/1958 tại Sài Gòn. Nghề nghiệp: ca nhạc sĩ, diễn viên, nghệ sĩ hài.
- Nhạc sĩ Lam Phương tôi chỉ gặp duy nhất một lần tại tư gia của anh. Tháng 3/1999 được tin nhạc sĩ Lam Phương bị đứt mạch máu não, sau đó được xuất viện về nhà, ông Ngạn và tôi có đến thăm anh. Mùa hè năm 2018, anh chị em Kiên Giang tại Quận Cam yêu thích văn nghệ có ý định tổ chức một buổi ca nhạc cho nhạc sĩ Lam Phương và tôi, nhưng vì lý do nào đó đã không thành. Nghe anh em nói lại nhạc sĩ Lam Phương cũng có ý định muốn gặp tôi. Thiệt đáng tiếc.
Nhạc sĩ Lam Phương tên thật Lâm Đình Phùng, sinh ngày 20 tháng 3/1937 tại Rạch Giá. Ông là một nhạc sĩ tiêu biểu của nền tân nhạc trữ tình Việt Nam với khoảng 170 ca khúc phổ biến từ thập niên 1950 đến nay.


* * *
Cũng trong năm 2020 vừa qua, chúng ta đều biết một số tên tuổi trong và ngoài nước đã qua đời:
- Nghệ sĩ Nguyễn Chánh Tín (1952 - Jan 4/2020)
- Nhà văn Hồ Trường An (1938 - Jan 27/2020)
- Nghệ sĩ Ngọc Phu (1935 - Jan 31/2020)
- Ca sĩ Kim Anh (Ban Ba Con Mèo (1947 - Feb 28/2020)
- Nhạc sĩ, thiếu tướng Lê Minh Đảo (1933 - Mar 19/2020)
- Nhạc sĩ Trần Quang Lộc (1947 – Jun 7/2020)
- Nhà văn Túy Hồng (1938 – Jul 19/2020)
- Nhà văn, dịch giả Đỗ Phương Khanh (1936 – Aug 26/2020)
- Nghệ sĩ Hoàng Long (1936 - Sept 4/2020)
- Nhà văn (Nhật Tiến (1936 – Sept 14/2020)
- Nhiếp ảnh gia Đinh Tiến Mậu (1935 – Oct 8/2020)
- Nghệ sĩ cải lương Nam Hùng (1938 – Oct 21/2020)
- Nghệ sĩ Ánh Hoa (1941 – Nov 1/2020)
- Ca sĩ Ngọc Cẩm (1930 – Nov 2/2020)
- Ca sĩ Mai Hương (1941 – Nov 29/2020
Toronto 16.1.2021
Phan Ni Tấn