Dù ông Dần ép buộc đủ điều, con Thúy vẫn cương quyết không chịu kết hôn với thằng Long, một thằng con trai hư hỏng, trong làng ai ai cũng ghét. Long là đứa con trai duy nhất của ông Thất Sang, một địa chủ giàu có, sở hữu hàng trăm mẫu ruộng. Tài sản đồ sộ nầy là do cha ông qua đời để lại. Cha ông Sang là một người nông dân cấp tiến. Ông gạt bỏ cái quan niệm cổ hủ “lấy giạ đong lúa, chứ không ai lấy giạ đong chữ” và quyết tâm cho Sang học hành. Sau khi lấy được bằng Thành Chung. Nhiều lần Triều Đình mời ông ra làm quan nhưng ông đều từ chối. 

Tuy là một điền chủ giàu có, nhưng ông Sang sống hòa đồng với mọi người. Thường hay giúp đỡ những ai sa cơ thất thế, bị đám tham quan ô lại làm khó dễ để moi tiền. Nhiều đêm ông suy nghĩ, “tiền không phải là phương cách tốt để trám miệng những tên tham quan mà chỉ có quyền hành mới làm được điều này.” 

Thế rồi ông Sang vận động Triều Đình Huế mua hàm Thất Phẩm với tước Hồng Lô Tự Khanh. Từ đó đám quan lại từ cấp tỉnh đến cấp làng xã đều kiêng nể ông. Tuy là một người có quyền thế trong xã hội, nhưng trong gia đình, ông Sang không làm cách nào trị được thằng con ngỗ nghịch đã gây ra không biết bao nhiêu chuyện xấu xa, làm tổn hại đến thanh danh của gia tộc, khiến những người trong họ hàng khinh khi chỉ trích ông đủ điều.

Một hôm ông Sang đến nhà ông Dần chơi. Ông Sang tâm sự:

- Việc xã hội thì tôi trị được nhưng việc gia đình thì tôi đành bó tay. Tôi không biết phải làm cách nào để dạy dỗ thằng con ngỗ nghịch của tôi. 

Ông Dần là một người hám danh, ông nghĩ nếu làm sui gia với ông Thất Sang thì sẽ nở mày nở mặt với bà con hàng xóm. Ông liền nói:

- Tôi có cách này không biết ông Thất có bằng lòng không?

- Ông Dần cứ nói. Miễn sao trị được thằng con của tôi thì việc gì tôi cũng chấp nhận.

Ông Dần nói:

- Con Thúy nhà tôi tuy không học hành bao nhiêu. Nhưng nếu ông Thất không chê thì tôi gả nó cho thằng Long. Con ngựa có “chứng” cách mấy khi buộc cương rồi thì nó sẽ được thuần phục ngay.

Ông Thất Sang nói:

- Vậy thì tốt quá. Tôi vô cùng cảm ơn ông Dần.

Ông Dần đem việc này nói với con Thúy. Con Thúy giật nẩy người, nói:

- Ba ơi! Sao việc hệ trọng như vậy mà Ba không hỏi con trước. Con thà chết chứ không lấy thằng con trai mất dạy đó đâu.

- Ba đã hứa với ông Thất rồi. Không cách nào thay đổi được. Gia đình họ giàu có. Được làm dâu người ta là phước ba đời của con có biết không?

- Không đâu Ba. Hạnh phúc của con không thể đổi lấy cái giàu có không thuộc về mình. Ba cũng biết tính tình bà Sang rồi mà. Thằng con mất dạy đó cũng do bà ấy cưng chiều dung túng mà ra. Ông Thất Sang là một người sợ vợ, mỗi lần ông rầy la thằng Long, bà ta làm hung làm dữ là ổng im ngay. Không lẽ Ba muốn đẩy con vào lò lửa cho người ta thiêu sống con hay sao?

Ông Dần đập bàn đứng dậy định đánh con Thúy, nhưng ông chợt nghĩ “phải dỗ ngọt con nhỏ nầy mới được”. Thế là ông vừa ngồi xuống vừa nói:

- Ba biết con còn khờ dại nên mới nghĩ như vậy. Ba để con có thời gian suy nghĩ. Nhưng Ba cũng nói trước cho con biết là dù ông trời có sập xuống Ba cũng không thay đổi ý định này đâu. Ông Dần nói xong, hùng hổ đập bàn đứng dậy bỏ sang nhà hàng xóm tán gẫu.

Khi ông Dần đi khỏi, con Thúy vào phòng vừa khóc vừa năn nỉ bà Dần:

- Mẹ ơi! Mẹ giúp con đi. Ba bắt con phải lấy thằng mất dạy đó làm sao con nghe lời được!

Bà Dần nói:

- Con cũng biết mà! Có bao giờ Ba con chịu nghe lời Mẹ nói đâu. Con hãy can đảm lên. Muốn làm gì thì làm. Mẹ cũng là một nạn nhân, đã chịu đựng những tháng năm buồn khổ nhịn nhục Ba con đủ điều. Nên Mẹ rất hiểu nỗi lòng của con. Nhưng Mẹ không có cách nào giúp con được. 

Cuối cùng con Thúy cũng phải khuất phục trước sự ép bức thô bạo của ông Dần. Trước đám cưới vài ngày. Con Thúy nằm vùi trong phòng không chịu ăn uống gì cả. Bà Dần dỗ dành khuyên nhủ đủ điều nó mới cố nuốt vài ba muỗng cơm rồi nằm lăn ra khóc tức tưởi.

Đám cưới được tổ chức linh đình. Bà con trong làng vì sợ mẹ con bà Sang trả thù nên không ai dám vắng mặt. Con Thúy vì không ăn uống đầy đủ lại thêm buồn rầu quá độ nên mới vừa ra khỏi nhà trai vài trăm thước, nó ngã ra bất tỉnh. Bà Dần vội bồng con Thúy chạy về nhà chăm sóc. Nhưng chưa tới nhà thì con Thúy tỉnh lại. Bà Dần quyết tâm không nhường nhịn ông Dần mà gả con Thúy cho thằng Long nữa. Bà nhanh trí không bồng con Thúy về nhà mà ẵm nó đến nhà một người bạn giấu nó ở đó. Sau khi con Thúy ngủ yên. Bà Dần trở về nhà lấy đồ đạc để đưa con Thúy vào Sài Gòn. Khi về đến nhà bà thấy ông Dần ngồi ở bàn ăn với một chai rượu. Ông Dần để ly rượu còn cầm trên tay xuống bàn nói:

- Bà à! Tôi đoán được việc làm của bà. Đã đến nước này, tôi không biết phải làm gì ngoài việc chấp nhận những hậu quả của việc đào hôn. Với thế lực của ông Thất Sang, ổng muốn làm gì chúng ta mà chẳng được! Bà hãy nói với con Thúy cứ an tâm. Mọi việc đã có tôi gánh vác. Tôi có viết sẵn một bức thư, bà đưa cho cô Ba nó, nói tôi muốn cho con Thúy tiếp tục việc học hành; phần Bà thì cứ ở Sài Gòn chơi một thời gian, khi nào sự việc giải quyết xong rồi hẳn về.

Đám cưới không thành. Mẹ con bà Sang tức giận. Bà quyết tâm bắt con Thúy về làm dâu. Nhưng khi bà Sang tới nhà thì không thấy con Thúy đâu cả; bà chửi mắng xối xả còn thằng Long thì hăm he đủ điều.

***
Ba ngày sau ông Sang đến nhà. Ông Dần vội vã pha trà, khúm núm mời mọc. Ông Sang nói:

- Ngồi đi ông Dần. Việc này là lỗi của tôi và ông. Có điều tôi không hay biết gì về việc ép hôn của ông. Nếu biết trước con Thúy nhất quyết không chịu kết hôn cùng thằng Long thì tôi hủy bỏ hôn ước ngay. Bây giờ thì việc đã rồi, không còn gì để nói. Tôi nghe hôm trước bà nhà tôi và thằng Long đến quậy phá nhà ông. Tôi thật tình xin lỗi. Ông Dần, tôi cảm thấy xấu hổ có thằng con lưu manh, mất dạy này. Tôi xin nói thẳng với ông từ nay tôi sẽ không làm ngơ để cho bà vợ tôi và thằng Long đến làm hung làm dữ với gia đình ông nữa đâu. 

Ông Dần nói:

- Cảm ơn ông Thất Sang nhiều lắm. Tôi không ngờ đứa con nầy của tôi quá cứng đầu như vậy.

- Ông Dần à! Nếu phải kết hôn với một người mà mình không yêu thì tôi và ông nhất định là không chịu, thì tại sao ép một đứa con gái phải lấy một thằng con trai mà nó không yêu?! Ngược lại nếu con mình đòi lấy cho bằng được cái thằng mất dạy như thằng con tôi thì ông nghĩ thế nào? Nếu là ông thì tôi không biết. Nhưng nếu là tôi thì nhất định không bao giờ chấp nhận. Tiện đây tôi thành thật xin lỗi ông vì muốn cho thằng con có sự ràng buộc của người vợ mà thay đổi tính tình như ông đã nói. Ông Dần ơi! Cả tôi và ông đều sai cả rồi. Tôi cũng nói cho ông hay là tôi đã gởi thằng con mất dạy của tôi vào quân đội rồi. Tôi biết chỉ có kỷ luật quân đội mới làm cho nó không còn hư hỏng nữa. 

Ông Dần nghe ông Sang nói mà thấy xấu hổ bội phần. Ông cúi mặt không thốt được một lời…

Đúng như những gì mà ông Sang nói với ông Dần lúc trước, Long bây giờ tính tình thay đổi hẳn. Là một sĩ quan với cấp bậc Trung Úy, chững chạc trong bộ quân phục màu ô liu. 

***
Từ khi rời quê nhà vào Sài Gòn để tránh cuộc hôn nhân do người cha sắp đặt, Thúy nhất định không về thăm nhà và tiếp tục việc học hành. Hai năm sau Thúy lấy được Tú Tài II. Rồi với ước mơ làm một cô giáo, Thúy may mắn vào được Trường Đại Học Sư Phạm. Sau khi tốt nghiệp, Thúy xin về dạy tại Trường Trung Học Phan Bội Châu ở Phan Thiết. Ngoài giờ giảng dạy ở trường, Thúy thường vào thư viện đọc sách hay ra biển hóng mát. Cuộc đời của Thúy êm đềm trôi như một áng mây chiều lang thang trên nền trời trong xanh.

***
Ngày đầu tiên đặt chân lên quê nhà, Thúy mới biết một ít về cuộc đời của Long sau ngày đám cưới bất thành. Thúy có chút ngậm ngùi! Nó nghĩ về cuộc đời của một người lính nơi sa trường. Cái chết và nỗi cô đơn luôn quanh quẩn bên người họ. Thúy lại nghĩ không biết có phải vì đám cưới bất thành mà Long đau buồn nên vào quân đội hay không?!

Thúy nhẹ nhàng từng bước dọc theo mé nước trong giờ biển cạn. Nhìn xa xa Thúy thấy có một người lính mặc quân phục ngồi ở trên cồn cát. Khi tới gần Thúy mới nhận ra người ngồi kia chính là Long và Long cũng nhận ra Thúy. Long đứng lên bước nhanh ra mé nước:

- Chào Thúy. Lâu lắm mới gặp lại em. Trông em hơi khác một chút.

- Chào anh. Em cũng vậy. Nhìn anh khác xưa nhiều. Sống trong quân đội chắc buồn lắm phải không anh?

Long trả lời:

- Sống bên cạnh cái chết, nỗi buồn đau trong quá khứ luôn hiện về trong đầu anh. 

Thúy biết câu trả lời nầy của Long mang tâm sự của một quá khứ bắt nguồn từ một lần kết hôn không thành. Thúy hỏi:

- Anh muốn nói về cuộc hôn nhân bất thành của chúng ta phải không?

- Không đâu Thúy. Anh đâu dám nhắc đến chuyện này. 

Bóng chiều ngả xuống thật nhanh. Bãi biển chỉ còn lại hai người. Thúy hỏi:

- Chừng nào anh trở về đơn vị?

- Thứ Hai tuần sau.

Thúy nói bâng quơ:

- Chỉ còn năm ngày thôi sao?!

Long và Thúy từ giã nhau, không biết họ có hẹn gặp lại nhau hay không? Nhưng chiều nào cũng thấy hai người đi bên nhau trên bãi biển hiền hòa trong mùa nước cạn…

Quán Trầm Hương 
Ngày 19 Tháng 2 Năm 2019

Nguyễn Đức Nhơn