Cựu Tổng Thống Barack Obama hôm nay, thứ Hai ngày 1 tháng Sáu, đã cho đăng một bài viết trên trang Medium đáp lại các cuộc biểu tình trên toàn quốc sau cái chết của George Floyd – Ông đưa ra nhận xét và ý tưởng của mình về cách thức duy trì cao trào này nhằm mang lại thay đổi thực sự đồng thời không chấp nhận bạo lực. Sau đây là nguyên văn:
Làm Thế Nào Hướng Cao Trào Hôm Nay Thành Những Thay Đổi Thật Sự
Trong lúc hàng triệu người trên toàn quốc xuống đường lên tiếng phản đối vụ giết George Floyd và những vấn đề công lý bất bình đẳng đã và đang xảy ra, nhiều người đặt câu hỏi làm thế nào chúng ta có thể duy trì cao trào để mang lại sự thay đổi thực sự.
Cuối cùng thì điều này tùy thuộc vào thế hệ các nhà đấu tranh mới và cách thức họ định hình các chiến lược phù hợp nhất với thời đại. Nhưng tôi tin rằng có một số bài học cơ bản rút ra từ những nỗ lực trong quá khứ đáng ghi nhớ.
Đầu tiên, làn sóng phản đối trên toàn quốc thể hiện sự thất vọng thật sự và chính đáng đối với một thất bại kéo dài hàng thập kỷ trong quy trình cải cách hệ thống thực thi cảnh sát và tư pháp hình sự rộng lớn hơn ở Hoa Kỳ. Phần lớn những người tham gia biểu tình một cách hòa bình, can đảm, có trách nhiệm và truyền cảm hứng. Họ xứng đáng được chúng ta tôn trọng và hỗ trợ, không lên án – và điều này đã được cảnh sát ở các thành phố như Camden và Flint hiểu rõ.
Mặt khác, một số ít người đã sử dụng bạo lực dưới nhiều hình thức khác nhau, cho dù là vì tức giận thực sự hay lợi dụng chủ nghĩa cơ hội, khiến những người vô tội gặp nguy hiểm, kết hợp việc đập phá các khu phố vốn dĩ đã thiếu dịch vụ và đầu tư cùng lúc làm mất đi ý nghĩa chính đáng lớn hơn. Hôm nay tôi thấy một phụ nữ da đen tuổi trung niên được phỏng vấn trong nước mắt vì cửa hàng tạp hóa duy nhất trong khu phố của bà đã bị phá hoại. Nếu lịch sử là bài học, cửa hàng đó có thể mất rất nhiều năm để phục hồi. Vì vậy, hãy không bào chữa cho bạo lực, không hợp lý hóa nó, hoặc không tham gia vào nó. Nếu chúng ta muốn hệ thống tư pháp hình sự của chúng ta và xã hội Hoa Kỳ nói chung hoạt động dựa trên những quy tắc đạo đức cao hơn, chúng ta phải tự mô hình hóa bộ quy tắc đó.
Thứ hai, tôi đã nghe một số gợi ý rằng vấn đề tái diễn thiên vị chủng tộc trong hệ thống tư pháp hình sự của chúng ta chứng minh rằng chỉ có các cuộc biểu tình và hành động tranh đấu trực tiếp mới có thể mang lại sự thay đổi, còn việc bỏ phiếu và tham gia chính trị bầu cử là lãng phí thời gian. Tôi không thể không phần nào đồng ý. Nguyên do của sự phản kháng là nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng, soi rọi vào sự bất công và làm cho các thế lực nắm quyền quan ngại; Trên thực tế, trong suốt chặng dài lịch sử Hoa Kỳ, thường chỉ từ các cuộc biểu tình và sự bất tuân dân sự mà hệ thống chính trị có phản ứng và chú ý đến các cộng đồng bị thiệt thòi. Nhưng sau cùng, những khát khao này phải được chuyển thành luật lệ cụ thể và được thực thi hiến thể -- và trong một nền dân chủ, điều này chỉ xảy ra khi chúng ta bầu các viên chức chính quyền đáp ứng yêu cầu của chúng ta.
Hơn nữa, điều quan trọng là chúng ta hiểu được cấp bậc chính phủ nào có tác động nhiều nhất đến hệ thống tư pháp hình sự và hệ thống thực thi cảnh sát của chúng ta. Khi chúng ta nghĩ về chính trị, rất nhiều người trong chúng ta chỉ tập trung vào tổng thống và chính phủ liên bang. Điều này là đúng, chúng ta nên đấu tranh để đảm bảo rằng chúng ta có một tổng thống, một Quốc hội, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ và một cơ quan tư pháp liên bang thực sự nhận ra vai trò liên tục gặm nhắm xã hội của chúng ta và họ có ý thức thay đổi cải thiện nó. Nhưng các viên chức được dân bầu quan trọng nhất trong việc cải cách cách thức làm việc của các cơ sở cảnh sát và hệ thống tư pháp hình sự chính là ở cấp tiểu bang và địa phương.
Chính các thị trưởng và các giám sát điều hành quận là người bổ nhiệm hầu hết các cảnh sát trưởng và họ là người thương lượng thỏa thuận tập thể với các công đoàn cảnh sát. Các công tố viên quận và tiểu bang bang là người quyết định có nên điều tra một vấn đề nào hay không, và cuối cùng họ là những người buộc tội những vụ liên quan đến hành vi sai trái của cảnh sát. Đây là tất cả chức vụ được dân bỏ phiếu bầu. Ở một số nơi, các ban giám sát cảnh sát, những người giữ quyền giám sát hành vi của cảnh sát cũng được dân bầu. Rất tiếc là tỷ lệ cử tri đi bầu trong các cuộc bầu cử địa phương này thường rất thấp, đặc biệt là ở nhóm người trẻ tuổi - điều này thật vô lý đối với tác động trực tiếp của các văn phòng này đối với các vấn đề công bằng xã hội, chưa kể đến việc ai thắng và ai thua những ghế đó thường được xác định chỉ bằng vài ngàn, hoặc thậm chí vài trăm, phiếu bầu.
Vì vậy điểm mấu chốt là: nếu chúng ta muốn mang lại sự thay đổi thực sự, thì sự lựa chọn không phải ở giữa sự phản kháng và chính trị. Chúng ta phải thực hiện cả hai điều này. Chúng ta phải huy động để nâng cao nhận thức, và chúng tôi phải tổ chức và bỏ phiếu bầu để đảm bảo rằng chúng ta bầu ra những ứng cử viên mang sứ mạng hành động cải cách.
Cuối cùng, khi chúng ta càng đưa ra những đòi hỏi cụ thể đối với quy trình công lý hình sự và cải cách cảnh sát, các quan chức được bầu càng khó hơn trong ý định chỉ cung cấp dịch vụ đãi môi cho công cuộc này rồi sau đó quay trở lại hành xử như thường lệ khi các cuộc biểu tình đã biến mất. Nội dung của chương trình cải cách này sẽ thay đổi tùy thuộc nhu cầu cộng đồng khác nhau. Một thành phố lớn có thể cần một bộ cải luật cải cách; một cộng đồng nông thôn có thể cần một thứ khác. Một số cơ quan sẽ yêu cầu phục hồi toàn diện; những nơi khác cần những thay đổi nhỏ. Mỗi cơ quan thực thi pháp luật nên có chính sách rõ ràng, bao gồm cả một cơ quan độc lập tiến hành điều tra các hành vi sai trái bị cáo buộc. Những điều lệ cải cách được soạn riêng cho mỗi cộng đồng sẽ yêu cầu các nhà hoạt động và tổ chức địa phương thực hiện các công cuộc nghiên cứu và giáo dục cư dân trong cộng đồng của họ về chiến lược nào đem lại hiệu quả nhất.
Như một điểm khởi đầu, tôi gởi kèm dưới đây hai đường link hướng dẫn. Một đường nối kết bạn đến một bản báo cáo và một bộ công cụ được soạn thảo bởi Hội nghị Lãnh đạo về Dân quyền và Nhân quyền được dựa trên công việc của Ủy Ban Đặc Nhiệm về Chính Sách Thế Kỷ 21 do tôi thành lập khi tôi ở Tòa Bạch Ốc. Và nếu các bạn quan tâm đến việc thực hiện hành động cụ thể, chúng tôi cũng tạo ra một trang web chuyên dụng tại Tổ Chức Obama Foundation để tổng hợp và hướng dẫn bạn đến các nguồn lực và tổ chức hữu ích, họ là những người từng đấu tranh với các cuộc đấu tranh ý nghĩa tốt ở cấp địa phương và quốc gia từ nhiều năm.
Tôi nhận ra rằng những tháng vừa qua thật khó khăn và tăm tối - rằng nỗi sợ hãi, buồn phiền, sự bất an và gian nan của một trận đại dịch kết hợp với những lời nhắc nhở bi thảm rằng những định kiến và bất bình đẳng vẫn đang định hình ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống của người Mỹ. Nhưng nhìn thấy sự gia tăng tích cực hoạt động của giới trẻ trong những tuần gần đây, từ mọi chủng tộc và mọi cục diện, khiến tôi hy vọng. Nếu, hướng về phía trước, chúng ta có thể bẻ lái sự tức giận chính đáng của mình vào những hoạt động hòa bình, bền vững và hiệu quả, thì khoảnh khắc ngày hôm nay có thể là một bước ngoặt thực sự trong cuộc hành trình dài của đất nước chúng ta để sống theo sát lý tưởng cao nhất của chúng ta.
Hãy bắt đầu hành động.
Barack Obama - Việt Báo phỏng dịch
Nguồn: https://vietbao.com/