Thiên nhiên qua ống kính nhạc sĩ Ngọc Chánh

Nhiếp ảnh gia Ngọc Chánh giữa đồi hoa dại (nguồn: Facebook Ngọc Chánh)

Ảnh bìa Việt Tide tuần rồi và tuần này đều của nhạc sĩ Ngọc Chánh, người vừa tròn 80 tuổi với số báo Thế Giới Nghệ Sĩ vinh danh hồi tuần trước cho những đóng góp trong kỹ nghệ ca nhạc giải trí vũ trường rất đa dạng, trải dài hơn nửa thế kỷ. Số báo tập trung vào sự nghiệp âm nhạc của ông và chưa có dịp đề cập nhiều vào một chuyên môn nghệ thuật khác, ngay cả khi là thú tiêu khiển, vẫn đòi hỏi sự nghiêm túc trau dồi kỹ thuật và mỹ thuật, mà nhạc sĩ Ngọc Chánh theo đuổi từ 10 năm qua: bộ môn nhiếp ảnh. Bức ảnh bìa tuần trước, nhiếp ảnh gia Ngọc Chánh ghi lại phong cảnh một hòn đảo với vách núi thẳng đứng soi mình trên biển Second Beach thuộc nhóm 3 bãi biển La Push dọc Thái Bình Dương ở tiểu bang Washington miền Tây Bắc Hoa Kỳ. Đây là một khu vực bảo tồn đời sống động vật hoang dã tên là Quillayute Needles National Wildlife Refuge. Đường đến Second Beach tương đối bằng phẳng hơn hai bãi biển kia, nhưng cũng đòi hỏi nhiều công sức của người đi săn ảnh từ miền Nam California.

Ảnh Ngọc Chánh chụp trên bìa Việt Tide số báo phát hành ngày 10 tháng 3 năm 2017

Bức ảnh bìa Việt Tide tuần này là một khoảng đồi hoa dại màu hồng tím với hậu cảnh là một ngọn đồi khác trên nền trời phơn phớt ánh cam mát dịu, nhiếp ảnh gia Ngọc Chánh vừa bấm máy trong tuần vừa qua. Ông lái xe mấy giờ đồng hồ qua những con đường ngoằn ngoèo để đến Anza Borrego thuộc Quận San Diego, nơi những trận mưa giông trong 2 tháng đầu năm đã khiến cho hoa dại nở rộ trên vùng sa mạc bát ngát. Các đài truyền hình và báo chí cho biết, đã 20 năm nay mới có một lần hoa dại nở đẹp và đều khắp như thế này. Hàng ngàn người đang đổ xô về đây để chiêm ngưỡng quà tặng thiên nhiên sau nhiều năm California bị hạn hán. Từ tháng 12, sa mạc San Diego hứng gần 6 inch nước mưa, gấp đôi năm ngoái. Giống hoa dại màu hồng tím trải rộng ngút mắt, có hương thơm ngọt dịu là loại Verbena mọc trên cát. Ngoài ra còn có Lily sa mạc trắng, Poppy vàng, Phacelia tím, Chicory sa mạc trắng nhụy vàng, Dandelion sa mạc, Lupine tím, Primrose sa mạc trắng...

Hoa trên sa mạc Anza-Borrego, California (photo: Ngọc Chánh)

Ảnh Ngọc Chánh trên bìa Việt Tide số phát hành ngày 17 tháng 3 năm 2017

Nhưng hoa đẹp chóng tàn, nên nhiếp ảnh gia Ngọc Chánh nhắn nhủ các đồng nghiệp yêu thích chụp cảnh thiên nhiên cần lên đường thật nhanh trong tuần này, kẻo lỡ cơ hội không biết bao giờ mới được thấy lần nữa. Quý vị có thể vào trang www.abdnha.org/pages/03flora/r eport... để biết cập nhật tin tức hàng ngày về hoa dại vùng sa mạc Anza-Borrego, đồng thời tham khảo bản đồ để đến những nơi đang có hoa đẹp.

Đi săn ảnh thiên nhiên thật không dễ. Nhiếp ảnh gia Ngọc Chánh nói với Thế Giới Nghệ Sĩ, ngày trước, khi kỹ thuật chưa tân tiến thì công lao đi một chuyến xem như 6, 7 phần “thua”, chỉ 3 phần “thắng”, tức là có được một hai tấm ảnh ưng ý. Ngày nay, sử dụng nhiều phương tiện tối tân thì có thể tính toán trước được 6 phần “thắng”, 4 phần “thua” do còn tùy vào “ý trời”, vì chẳng ai đoán chắc được thời tiết sẽ ra sao vào ngày chụp ảnh. Điều này thì những nhiếp ảnh gia đồng nghiệp như ca sĩ Linh Phương, Julayne Kiều Lưu... đều từng trải qua trong những chuyến săn ảnh xa. Nhiều khi cất công bay tới địa điểm, mướn khách sạn ngủ qua đêm để sáng hôm sau thức sớm, lội bộ thật xa, có khi phải leo trèo những địa hình nguy hiểm, trơn trợt, mới tới địa điểm bấm máy, nhưng trời lại kéo mây mù, ánh sáng không đủ để bắt lấy những tấm ảnh như ý, thì máy móc có tốt đến đâu cũng phải chào thua. Quả là một thú vui lắm công phu.

Tùy Bút Thanh Lan

Nhạc sĩ Ngọc Chánh con chim đầu đàn của The Shotguns

Ban nhạc Shotguns trong một lần trình diễn năm 1971. Từ trái sang: Hoàng Liêm, Thanh Lan, Elvis Phương, Hà Thanh, Ngọc Chánh.

Những ai từng sống ở Saigon đều biết đến băng nhạc Shotguns. Cái tên khiến cho mọi người liên tưởng đến tiếng súng bắn Bang Bang. Và đó cũng là bài hát nổi tiếng khắp hoàn cầu mà Thanh Lan đã thâu cho băng nhạc này, do nhạc sĩ Ngọc Chánh thực hiện. Thời gian mới thâu cho Shotguns thì Thanh Lan hát rất nhiều nhạc tiền chiến hoặc tình ca nhẹ nhàng êm dịu, một hai năm sau đó mới chọn lọc những bản nhạc Pháp để thâu song ngữ Việt Pháp, nên có thêm rất đông khán giả trẻ hâm mộ trong giới sinh viên, học sinh.

Bài hát Bang Bang do nhạc sĩ Phạm Duy chuyển ngữ lời Việt thành Khi Xưa Ta Bé giao cho Thanh Lan hát đầu tiên và nay sau 45 năm, ca khúc này đã trở thành dấu ấn của cô

Còn nhớ lần đầu tiên gặp nhạc sĩ Ngọc Chánh, ông đã đến tận phòng thâu để gặp Thanh Lan. Lúc ấy Thanh Lan đang thâu một bài hát cho trung tâm Tú Quỳnh của nhạc sĩ Phạm Mạnh Cương. Cũng phải nói rõ, thời đó các trung tâm không có phòng thâu riêng mà chỉ cần thuê phòng thâu của những chuyên viên nào mà mình thấy thâu hay và tin tưởng. Bởi vậy chuyện nhạc sĩ Ngọc Chánh đến phòng thâu khi ca sĩ đang thâu cho một trung tâm khác để mời thâu cho trung tâm sắp ra mắt của mình cũng chẳng có gì là lạ. Hơn nữa thời đó mấy ai mà có điện thoại nhà.

Nhạc sĩ Ngọc Chánh dáng người tầm thước nhanh nhẹn, khi nói chuyện thì nhìn thẳng người đối diện. Ông có nụ cười rất tươi, cười từ trong lòng cười ra, không phải cười xã giao.
Ông có biệt tài khi đã nghe giọng ai hát rồi thì sẽ biết ngay ca sĩ đó cần hát loại nhạc nào để có thể có rất nhiều thính giả hâm mộ trong thời gian ngắn.
Nhớ mãi những lần ông đưa những bài hát thật buồn cho Thanh Lan thâu thì mỗi lần hát xong ông đều nhắc: "Nức nở nhe, nức nở nhe".. nhưng nét mặt thì lúc nào cũng tươi. Có lẽ trong cuộc đời ông dù những lúc sóng gió ông cũng luôn luôn bình tĩnh giải quyết mọi khó khăn vì ông là người luôn tỉnh táo. Thời đại này ở Mỹ người ta gọi là "cool guy".

Nhạc sĩ Ngọc Chánh thân thiết, hết lòng với đồng nghiệp và cả một đời dành cho âm nhạc. Từ những buổi trình diễn sôi động với ban nhạc Shotguns tại các Club Mỹ , ông trở thành nhà sản xuất băng nhạc nổi tiếng của Saigon.
Kỷ niệm khó quên với nhạc sĩ Ngọc Chánh là chuyến đi Nhật để trình diễn live bản nhạc "Tuổi biết buồn" do hai nhạc sĩ Phạm Duy và Ngọc Chánh cùng sáng tác. Bài hát được vào chung kết sau khi được ban giám khảo tuyển chọn trên 100 bài hát từ các nước Âu, Á, và Mỹ Châu. Nên cả 3 được mời qua Nhật để tham dự buổi trình diễn một đêm tháng 10 lạnh lẽo vô cùng, nhưng trong khán phòng Budokan Hall thì ấm áp và nhộn nhịp với 10 ngàn khán giả vây quanh một sân khấu tròn chứa trên 100 nhạc công. Nhờ chuyến đi đó nên Thanh Lan được hãng đĩa hát Victor tại Tokyo mời ở lại một tuần để thâu 2 bài hát bằng tiếng Nhật:
- Aino hio Kesanaide (Đừng phá vỡ ân tình, nhạc Nhật).
- Yume Miru (Tuổi mộng mơ, nhạc Phạm Duy).

Đĩa nhạc Thanh Lan hát bằng tiếng Nhật 2 ca khúc Tuổi Mộng Mơ (được dịch là The Ages Of Dreams) và Đừng Phá Vỡ Ân Tình (Don't Turn Off The Light Of Love)


Mặt trong của cuốn băng nói về tiểu sử Thanh Lan bằng tiếng Nhật


Những kỷ niệm quý báu từ dĩa hát, hình ảnh.. của Thanh Lan trong chuyến đi Nhật 40 năm trước vừa được đoàn phim Nhật trao tặng tận tay cho Thanh Lan năm 2015. Món quà quý giá vô ngần.

Bẵng đi hơn hai chục năm sau, nhạc sĩ Ngọc Chánh lại mời Thanh Lan hát tại phòng trà Ritz của ông ở miền Nam Cali. Thời gian và những gay gắt của cuộc đời cũng không làm ông thay đổi. Vẫn là người anh văn nghệ ngày nào đến tự giới thiệu mình rồi tươi cười hỏi:
- Thanh Lan thâu bài hát cho tôi được không?
Nhạc sĩ Ngọc Chánh là một nghệ sĩ biết cân bằng nghề nghiệp và gia đình nên đã thành công về mọi mặt. Hài lòng về những thành quả âm nhạc ông đã hiến cho đời, hài lòng với những người con hiếu thảo thành danh ngoài xã hội.

Hiện nay ông vui với những nét đẹp của thiên nhiên qua ống kính của chính ông. Vì tâm hồn ông luôn đẹp nên quanh ông tất cả đều xinh tươi. Người nghệ sỹ muốn ghi lại những hình ảnh đẹp những nơi ông đã đi qua, cũng như ngày xưa ông đã muốn gìn giữ lại những nốt nhạc réo rắt để cùng chia xẻ với mọi tầng lớp yêu nhạc.
Thanh Lan xin thân chúc anh Ngọc Chánh một ngày sinh nhật 80 tuổi nhiều niềm vui giữa gia đình đầy ắp tiếng cười và tiếng nhạc.

Thanh Lan California Tháng 3 năm 2017.

Nhạc Sĩ Ngọc Chánh và ban nhạc Shotguns trong ký ức ca nhạc sĩ một thời

- Ca Sĩ Thanh Thúy

Lễ phát giải Kim Khánh 1973 do nhật báo Trắng Đen tổ chức. Từ trái sang phải: Bạch Tuyết, bầu Xuân (Dạ Lý Hương), Mai Lệ Huyền, Trần Quang, Thẩm Thúy Hằng, Elvis Phương, Thanh Thúy, Ngọc Chánh

Thanh Thúy đã biết anh Ngọc Chánh từ những năm 1960-1961, khi ấy anh chơi nhạc tại Hồ Tắm Cộng Hòa. Khoảng năm 1964, Thanh Thúy đi lấy chồng quyết định giải nghệ.. Đến khoảng 5 năm sau, có một lần anh tìm gặp và mời Thanh Thúy trở lại, đầu tiên là thu băng, sau đó về cộng tác phòng trà Queen Bee nhân dịp anh sẽ khai trương vào tháng 3 năm 1971.

Ngày đó giữa Thúy và gia đình anh chị Ngọc Chánh gần gũi và thân thiết như gia đình. Dù bận cách mấy, mỗi sáng hết đi hát ở đại nhạc hội, Nha Xổ Số, thu Tivi hoặc thâu băng, đến chiều về là đã chuẩn bị son phấn quần áo để vào vũ trường. Anh em gặp nhau mỗi ngày, chưa kể là có những buổi tập dợt ban nhạc, ăn uống họp mặt gia đình, nên tình thân có thể nói là thâm sâu lắm. Năm 1974, khi dời phòng trà sang Quốc Tế, mấy anh em cũng làm chung với nhau. Thuở ấy, thành thật mà nói, Thanh Thúy không hề biết nghĩ đến chuyện tiền bạc, chỉ lo công việc hàng đầu là mặt nghệ thuật, chọn lựa bài hát.. mong sao khi thực hiện những tác phẩm băng nhạc Thanh Thúy (có anh Ngọc Chánh góp công phần lớn trong đó), sẽ luôn được khán giả hài lòng về chất lượng cũng như bài bản.

Thấm thoát mà nay cũng đã hơn 46 năm dài kể từ khi cộng tác với anh và ban nhạc Shotguns. Được biết Trần Quốc Bảo và tuần báo Thế Giới Nghệ Sĩ thực hiện một số chủ đề về ban nhạc Shotguns và mừng anh sinh nhật thứ 80, Thanh Thúy kính chúc Anh sức khỏe tràn đầy để còn có thể đi khắp nơi chụp ảnh nghệ thuật như anh yêu thích, cũng như luôn cầu mong gia đình Anh chị và các cháu bình an và luôn gặp nhiều may mắn.

- Nhạc Sĩ Duy Khiêm (tay bass của Shotguns)

Ban nhạc Shotguns từ Saigon lên Đà Lạt dự đám cưới Duy Khiêm ngày 3 tháng 12 năm 1969. Từ trái sang phải: Pát Lâm, Ngọc Chánh, Elvis Phương, Ngọc Mỹ, Quốc Hùng, Hoàng Liêm, Duy Khiêm

Anh Chánh,
Trần Quốc Bảo có nhờ Khiêm viết vài dòng những kỷ niệm về anh cho một bài báo sắp phát hành. Vài dòng làm sao nói hết những kỷ niệm, những hồi ức suốt mấy chục năm từ lúc có cơ hội gặp nhau và chơi nhạc thuở ban Shotgun thành lập năm 1968.
Những kỷ niệm đáng nhớ lúc thiếu thời đôi khi nó không là gì lớn lao nhưng là những dấu ấn hằn sâu trong suốt cuộc đời nhau. Có gì đâu anh Chánh, chiếc Vespa của anh không có cần đạp máy, bị gãy hay là mất gì đó, điều đó không quan trọng, chỉ có là khi muốn chạy, anh lên ngồi sang số rồi một người đẩy, sau đó cười ngặt nghẽo, anh em mình là những nhạc sĩ nghèo mà vui quá phải không anh.

Anh và Khiêm là hàng xóm bao nhiêu năm mà không biết nhau. Ở xóm ông Tạ, Khiêm ở đầu hẻm, anh ở xóm trong. Sau khi lập ban, vô tình hỏi nhau mới biết, "Ủa, vậy hả!" thật đơn giản mà dễ thương làm sao. Anh có nhớ anh em mình gọi Pat Lâm là gì không? "Ông thầy Tàu". Vậy đó, Pat Lâm vẫn vui với tên gọi đó. Sau 75, trong một chuyến vượt biên, tàu Pat Lâm bị bắn chìm, xác trôi vào bờ với đứa con trong tay, nhiều người chứng kiến nói lại, nhưng anh em mình không biết an táng nơi nào.
Bao nhiêu năm trôi giạt nơi xứ người, mỗi người một nơi, kẻ còn người mất, tuổi ngày càng cao, những kỷ niệm một thời của ban shotgun, của anh Chánh, của Khiêm, của những anh em còn lại là một hoài niệm đẹp trong cuộc đời nhạc sĩ.

Vài dòng nhưng cũng đã dài, nhân có bài viết về ngày Sinh Nhật anh. Duy Khiêm Chúc anh Sinh Nhật thật vui, sức khỏe dồi dào và mong lại có dịp gặp nhau để nhắc lại một thời huy hoàng đã rất xa...

- Ca Sĩ Ngọc Mỹ

Một bức ảnh quý chụp tại Đà Lạt tháng 12 năm 1969. Phía sau là vũ trường Tulipe Rouge, nơi mà Khánh Ly đã hát trước khi về Saigon năm 1965-1966. Từ trái sang phải: Elvis Phương, Ngọc Chánh, vợ chồng Pat Lâm, Ngọc Mỹ, Duy Khiêm, Quốc Hùng và Hoàng Liêm

Saigon, năm 1968. Ngọc Mỹ hát chung với Pat Lâm, Elvis Phương, Ngọc Chánh, Hoàng Liêm, Duy Khiêm, Quốc Hùng và còn nhiều nghệ sĩ khác nữa trong Ban Văn Nghệ Hoa Tình Thương, hát cho các chiến sĩ ở tiền đồn. Trong thời gian bị tấn công dịp Tết Mậu Thân 1968, chúng tôi không thể sinh hoạt văn nghệ hay đi đâu cả, vì có lệnh giới nghiêm mỗi ngày. Chúng tôi họp nhau lại và thành lập ban Shotguns. Chúng tôi tập dợt, thu băng... và rồi khi hết lệnh giới nghiêm, chúng tôi đi hát ở những câu lạc bộ của lính Mỹ như USO... Chúng tôi gọi Ngọc Chánh là “ông bầu”, vì anh biết cách tính toán làm ăn. Elvis Phương gọi Pat Lâm là “ông thầy Tàu”. Chúng tôi vui đùa với nhau và sinh hoạt rất vui vẻ. Hoàng Liêm nổi tiếng với những màn nói đùa tục của anh ấy... ha ha... Ký ức về những bạn trong Shotguns tôi sẽ ghi nhớ mãi.

- Nhạc Sĩ Phạm Duy

Nhạc sĩ Ngọc Chánh và Phạm Duy từ những ngày trong nước đến khi ra hải ngoại luôn sát cánh hoạt động bên nhau

Hiện tượng phòng trà và các quán cà phê của sinh viên và sự du nhập của nhạc rock vào Việt Nam khiến cho âm nhạc ở miền Nam phát triển trên cả hai phương diện sáng tác và ca diễn. Thêm vào đó là việc ấn hành bản nhạc và sản xuất băng nhạc làm cho âm nhạc được dễ dàng phổ biến tới ngang cùng ngõ hẻm, từ thành thị tới thôn quê. Rồi còn có thêm Đài Truyền Hình tiếp tay cho Đài Truyền Thanh trong việc giới thiệu sáng tác mới, ca sĩ mới. Theo Ngọc Chánh, người ấn hành nhạc bản và sản xuất băng nhạc thành công nhất Sai-gon, một bài hát nào mà dân chúng thích có thể được in ra không dưới 10.000 bản. Chương trình băng nhạc ngon lành có thể bán được 8.000 tapes reel-to-reel, 15.000 cassettes. Những người mua băng lớn lại dùng nó làm băng chính để sang qua tape hay cassette bán cho dân chúng, cho nên số băng nhạc tiêu thụ tăng lên gấp bội.

Đời sống của tôi trở nên phong lưu hơn trước. Hầu hết nhạc phẩm của tôi được cơ sở Shotguns của Ngọc Chánh in ra và thu băng. Nhưng tôi cần phải tâm sự với bạn đọc là, trong suốt hai mươi năm đứng ở đầu sóng ngọn gió của làng nhạc miền Nam, soạn ra nhiều loại ca nhưng nhạc yêu nước (!), nhạc chiến đấu (!!), nhạc xây dựng (!!!) chẳng đem lại cho tôi số tác quyền nào đáng kể. Chỉ có loại nhạc tình hay nhạc ngoại quốc lời Việt mới giúp tôi có nhiều tiền tác giả. Có dịp ngồi soạn lại gia tài âm nhạc để tặng các con, mới thấy mình soạn quá nhiều lời Việt cho những bản nhạc ngoại quốc. Có tới hàng trăm bài! Lời Việt của nhạc Âu Mỹ mới mẻ hơn lời nhạc Việt thuần túy của tôi nhiều! Và có ảnh hưởng lớn trong dân chúng. Có lẽ nên in ra cuốn Ngàn Lời Ca khác chăng?

- Ca Sĩ Pauline Ngọc

Buổi họp mặt Pauline Ngọc sang Cali lần đầu ngày 26 tháng 4 năm 2010. Từ trái: Ngọc Chánh, Trung Nghĩa, Pauline Ngọc, Lưu Thế Vũ, Anh Thời Billars, Trần Quốc Bảo

Nhạc sĩ Ngọc Chánh là một ông anh giỏi, rất giỏi và sáng tạo. Rất nhiều ý kiến mới trong lãnh vực Văn Nghệ và gan dạ cùng mình. Từ đi làm công trong ban nhạc để trở thành chủ phòng trà và tinh mắt lúc nào cũng theo kịp thị hiếu cũng như sự yêu thích của khán thính giả.
Nhạc sĩ Ngọc Chánh từ làm băng Shotgun đến Nhạc trẻ đều thành công độc đáo. Lúc nào cũng đi tiên phong, không ngán thua cuộc hay lỗ vốn. Anh Ngọc Chánh đã đem Pauline Ngọc từ Club Mỹ Long Bình về hát phòng trà Queen Bee, cũng như thế với anh Elvis Phương.

Thời đó anh Đức Huy đóng đô ở phòng trà Mỹ Phụng bến Bạch Đằng, còn Duy Quang, Julie Quang – ban Dreamers ở Club Hai bà Trưng, Mây Trắng ở Key Hole, nhưng Queen Bees thì hỗn hợp Nhạc trẻ và giòng nhạc tình với nữ Hoàng sầu muộn Thanh Thúy rất tuyệt vời!
Nghệ sĩ về hát ở phòng trà Queen Bee của anh Ngọc Chánh và chị Thanh Thúy thì sướng lắm. Ba tháng đầu Pauline Ngọc được ký contrat hát độc quyền, khỏi chạy vòng vòng hát chỗ khác, và được chú Ngọc Hoài Phương cùng những ký giả khác thay phiên viết bài lancer mình qua sự hướng dẫn của anh Ngọc Chánh. Chị bắt đầu sự nghiệp là từ đó nên yêu quý anh Ngọc Chánh suốt đời. Cầu Chúa thương cho anh ấy sức khỏe và bình an để xách máy đi vòng Thế giới chụp ảnh dài dài!

- Ca Sĩ Anh Khoa

- Hỏi: Khi mới vào nghiệp ca hát, những ca khúc nào có thể coi là “tủ” của anh? Những bản nào khiến khán thính giả, nếu nghe lại, vẫn nhớ đến ca sĩ Anh Khoa? Và, nhạc sĩ nào đã có ảnh hưởng lớn đến anh?
- Anh Khoa: Phải nói đến những “Bài không tên” của Vũ Thành An. Nhưng bài đã đưa tôi lên tên tuổi sáng chói nhất, chỉ có một bài thôi, là “Bao giờ biết tương tư” (nhạc Phạm Duy, lời Ngọc Chánh). Sau này, có nhiều người ca bài đó, nhưng thật sự đa số khán giả vẫn đánh giá tôi hát bài đó là đạt nhất.

- Nhà Báo Nguyễn Việt

Bài hát Bao Giờ Biết Tương Tư (sáng tác của Phạm Duy – Ngọc Chánh) đã đưa tên tuổi Anh Khoa đến gần người yêu nhạc tại Saigon những năm 1971-1972

Năm 1969, Ngọc Chánh thành lập Trung tâm băng nhạc Shotguns, thu âm ở một phòng thu trên đường Bùi Hữu Nghĩa. Vì cộng tác chặt chẽ với nhạc sĩ Phạm Duy nên Ngọc Chánh đã nhờ Phạm Duy đặt lời cho bản nhạc “Bao giờ biết tương tư” (năm 1972) ông đã viết cho phim “Điệu ru nước mắt” dựa theo tác phẩm của nhà văn Duyên Anh. Ca sĩ Anh Khoa đã hát rất thành công bản nhạc này đúng ý ông nhất.

Nhạc sĩ Ngọc Chánh còn viết bản nhạc “Vết thù trên lưng ngựa hoang” cho bộ phim cùng tên của đạo diễn Lê Hoàng Hoa. Lúc đầu, ông định nhờ nhà văn Duyên Anh viết lời, nhưng sau đó đã để cho Phạm Duy viết lời. Duyên văn nghệ giữa Ngọc Chánh và nhạc sĩ Phạm Duy còn mang lại cho nền tân nhạc Việt Nam một bài hát nữa là “Tuổi biết buồn” cũng do Phạm Duy đặt lời.

Ca khúc “Bao giờ biết tương tư” trong phim “Điệu ru nước mắt” là lời tâm tình của một chàng trai biết thế nào là nỗi sầu tương tư khi tình yêu đến. Mãi đến khi đã thật sự yêu nàng, chàng mới biết thế nào là nỗi nhớ da diết mà người ta thường gọi là nỗi tương tư của một người phải xa cách người yêu để từng ngày qua là một ngày mong chờ được nhìn thấy bóng dáng của nàng.

Báo Stars and Stripes, ấn phẩm của Quân Lực Hoa Kỳ vùng Viễn Đông số ra ngày 25 tháng 10 năm 1968 có bài viết nhan đề “The Shotguns at Their Fingertips” của phóng viên Sgt. Roger Neumann.
Những ngón tay lướt trên nòng Shotguns

- Sgt. Roger Neumann

SAIGON – Các nhà tổ chức từng đưa những tài năng vòng quanh thế giới đến những câu lạc bộ quân đội ở Việt Nam. Don Raymond chỉ cần tạt sang nhà bên là tìm được Pat Lâm và ban Shotguns.
Ban Shotguns ở ngay Saigon. Họ cũng phải có mặt tại đây; họ ở trong Quân Đội. Chính là Quân Lực Miền Nam Việt Nam.
Có một thành viên trong nhóm không ở trong Quân Đội. Cô là Ngọc Mỹ (người ta gọi cô là Mi-Mi), và nhìn cô cứ như một lối quảng cáo mời gọi đi lính tuyệt vời khi cô diện bộ trang phục rằn ri. Bộ trang phục thật tiện lợi khi Mi-Mi đi theo ban Shotguns đến những trung tâm giải trí nằm ngoài Tự Do như Qui Nhơn, Ban Mê Thuột và Đắk Tô.
Cô nói: “Tôi thích đi ra tiền đồn vì tôi cho là những gì chúng tôi làm giúp ích cho binh sĩ”.

Quân Đội cho các nghệ sĩ này một hợp đồng dài hạn, nhưng họ không hẳn đi săn việc. Ngay cả đối với Quân Đội, sự nghiệp họ đang khá lắm cho đến trận tấn công của Việt Cộng dịp Tết Mậu Thân khi tất cả đều thất nghiệp, tuy không phải là nguyên nhóm cùng lúc, ở các phòng trà Saigon vì bị đóng cửa.
Pat Lâm, trưởng ban nhạc, nói: “Tôi đang hát ở phòng trà Quốc Tế. Tôi không hát nhạc soul, rock’n’roll, những loại nhạc chúng tôi hát lúc này, vì họ không ưa những loại nhạc như vậy ở đó. Những ca sĩ yêu thích của tôi là Frank Sinatra và Jack Jones, và tôi hát loại nhạc của họ.
“Đáng lý ra tôi giải ngũ năm nay, nhưng bây giờ thì tôi sẽ ở lại cho tới năm 38 tuổi hoặc tới khi hết chiến tranh. Ít nhất lúc này tôi được hát trở lại”.

Bẵng đi một thời gian, chẳng ai trong số họ hát hay chơi nhạc. Bọn họ làm việc cho những đơn vị Tâm Lý Chiến cho tới sau Tết, một tổ chức mới ra đời lấy tên là Hoa Tình Thương bắt đầu gồm thu các tài năng để giải khuây cho binh sĩ.
Ngoài Pat Lâm và Mi-Mi, vốn có hợp đồng với Hội, những người khác tham gia Shotguns gồm có Elvis Phương, ca sĩ; Hoàng Liêm, lead guitar; Quốc Hùng, bass; Duy Khiêm, rhythm; Ngọc Chánh, organ; và Đức Hiếu, trống.
Khi họ không trình diễn cho binh sĩ Việt Nam Cộng Hòa ở tiền đồn, người môi giới vẫn có việc cho họ. Ban Shotguns thích chơi cho các câu lạc bộ quân đội Mỹ quanh Saigon vì họ thích chơi loại nhạc người Mỹ thích và người Mỹ cũng thích lối trình diễn của họ.

Bài bản của họ đa dạng từ những ballad như “The Impossible Dream” Pat Lâm ca cho đến soul như “Chain of Fools” Mi-Mi hát cho đến những bản nhạc country và western được ưa chuộng như “Together Again” với cả hai giọng ca Mi-Mi và Pat Lâm.
Pat Lâm cho biết: “Chúng tôi thích chơi nhạc cho người Mỹ vì chúng tôi hát hầu hết nhạc Mỹ. Nhiều người Việt cũng thích loại nhạc này, nhưng hầu hết là những người trẻ, tuổi choai choai. Ngay cả khi họ không hiểu lời ca, họ thích tiết tấu của bản nhạc. Nhưng khi chúng tôi trình diễn cho người Mỹ, chúng tôi biết rằng chúng tôi đang chơi đúng loại nhạc của họ”.
Ban Shotguns trình diễn mỗi Thứ Bảy ở Tân Sơn Nhứt USO và Chủ Nhật ở câu lạc bộ Saigon. Cả hai chương trình bắt đầu lúc 12 giờ trưa.

Ban Shotguns trình diễn mỗi Thứ Bảy ở Tân Sơn Nhứt USO và Chủ Nhật ở câu lạc bộ Saigon. Cả hai chương trình bắt đầu lúc 12 giờ trưa.

 - Ban Shotguns và ông Webster - John B. Wilson

Một bài báo trong thập niên 1960, không rõ ngày và ấn phẩm

Nhà làm tự điển Webster mô tả “shotguns” là võ khí “lợi hại có thể trúng hay trật trên một bình diện rộng”. Rõ ràng, ông Webster chưa bao giờ đặt chân tới Saigon, hay bất cứ nơi nào ở Việt Nam mà Pat Lâm đã đưa “những nòng Shotguns của anh ấy” đi tới thật đều đặn và vô cùng hiệu quả.
Ban Shotguns của Pat Lâm gom lại hơn 67 năm kinh nghiệm trình diễn nhạc, màu sắc quốc tế, do chính Pat sáng lập, và có đủ cá tính cũng như thiện chí để làm mất việc hầu hết các ngài Đại Sứ!
Những nòng “shotguns” này, như những cây mà ông Webster mô tả, là võ khí đấy. Kẻ thù của họ? Trầm cảm, cô đơn... tuyệt vọng. Mức độ chính xác trong tầm ngắm của họ? 100%.

Ban nhạc hầu hết là quân nhân Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa và Elvis Phương bên Hải Quân, Shotguns làm việc dưới danh nghĩa của Ban Hoa Tình Thương. Họ là một nhóm ca sĩ và nhạc công chuyên nghiệp, nhiều kinh nghiệm, luôn luôn nở nụ cười và có vẻ hồn nhiên đối với khán giả say mê họ, luôn luôn thẩm định lại những điểm mạnh, điểm yếu trong công việc mỗi tuần khi tập dợt vào ngày nghỉ Thứ Hai để hoàn thiện hơn. Còn sáu ngày kia trong tuần. Chà... một ngày có thể có đến ba chương trình trình diễn cho binh sĩ nghe ở ba nơi khác nhau.

Một quân nhân gần đây bình phẩm: “Những người này nghe có vẻ như họ đã trình diễn với nhau suốt 10 năm”. Thực ra, ban Shotuns chỉ mới kết hợp có bảy tháng, nhưng với một người trưởng ban như Pat Lâm, có được sự trung thành và kính nể của cả nhóm, và Nguyễn Ngọc Chánh, với hai năm Quốc Gia Âm Nhạc, có vốn liếng để soạn hòa âm ăn khách cho những bài nhạc đã nổi tiếng, thì khó có ai nghi ngờ được lời của quân nhân đó. Sự thực thì có thêm nhiều người cùng cảm nghĩ như ông ta.
Elvis, binh sĩ Hải Quân duy nhất trong nhóm, có biệt hiệu này vì khả năng tuyệt vời bắt chước phong thái và giọng hát của “Ông Hoàng” của chúng ta. Xem ra rất nghiêm trang cho độ tuổi 24, Elvis Phương thường tạo ngạc nhiên với óc khôi hài của anh. Gần đây, sau một tràng pháo tay của khán giả, Phương thông báo: “Chúng tôi có rất nhiều yêu cầu tối nay, nhưng chúng tôi sẽ tránh xa!” Nhưng rồi khi anh mở đầu bài “Wait till the Midnight Hour” và “Blue Suede Shoes” thì chắc chắn ai cũng thấy bên dưới nụ cười hiền hòa đó là sự chuyên nghiệp chín chắn.

Pat Lâm, 33 tuổi, không phải là người cao tuổi nhất thôi, mà anh là trưởng ban. Không nghi ngờ gì. Một người hát nhạc swing và một cá tính nổi bật trên sân khấu, Pat cũng nghiêm trang và kỹ lưỡng không kém trên sàn diễn. Trong những tiết mục anh không tham dự, Pat lánh vào một góc để quan sát ban nhạc, cách trình diễn... và phản ứng của khán giả.
Hàng tuần họ tập với nhau một lần, mọi người đều lè phè. Hoàng Liêm, 32 tuổi, với bài hát Mễ Tây Cơ khiến anh có biệt hiệu “Paneho” cởi phăng áo và bỏ cả giày, tay cầm guitar, tìm một chốn thoải mái khảy đàn. Anh chơi lead guitar cho Shotguns. Còn tay rhythm guitar Nguyễn Duy Khiêm, 25 tuổi, ở sau quầy nước soda, cúi đầu xuống cây guitar học một bản nhạc mới. Chân đất và cởi trần, Chánh đeo cặp tai nghe của Pat để lắng nghe một bản nhạc đang nổi trong tủ nhạc rất dồi dào của ban nhạc, đứng trước cây đàn organ điện, và một khuôn nhạc trắng, bắt đầu viết hòa âm cho phù hợp với lối trình diễn của nhóm. Lương Quốc Hùng, 22 tuổi, tay bass của Shotguns, ngồi trên một chiếc ampli lớn... trong khi Mi Mi, mà có lẽ chúng ta nghĩ chỉ đứng làm dáng, lại tất bật lo học lời ca của những bài hát mới.

1001 Khuôn Mặt Thương Yêu: Nhạc Sĩ Ngọc Chánh

- Bài viết: Nguyên Sa

Trong mắt người nghệ sĩ ngồi tâm sự với tôi có lãng đãng khói sương, những khói sương làm thành bởi những giấc mơ xưa, những cây dài bóng mát trong âm nhạc.
Đẩy một giọng ca lên đỉnh ngọn danh vọng là giấc mơ chạy dài suốt một cuộc đời Ngọc Chánh.

Năm 1960, giữ nhiệm vụ nhạc trưởng, chef d’orchestre ở Hồ Tắm Cộng Hòa, Ngọc Chánh đã đẩy giọng ca Minh Hiếu lên đỉnh ngọn danh vọng. Minh Hiếu khởi đầu cuộc đời đầy danh vọng của cô ở chính nơi Hồ Tắm Cộng Hòa đó. Với ban nhạc do Ngọc Chánh làm nhạc trưởng. Dưới sự hướng dẫn của Ngọc Chánh. Trước Hồ Tắm Cộng Hòa, Minh Hiếu chưa từng xuất hiện dưới ánh đèn sân khấu. Sân khấu tài tử, sân khấu của lớp học, của trường học, có thể, nhưng sân khấu chuyên nghiệp, chưa bao giờ. Minh Hiếu chỉ hát cho Hồ Tắm Cộng Hòa trước sau có 6 tháng, mỗi đêm chỉ ca hai bài, ca bài Nỗi Lòng của Nguyễn Văn Khánh và ca bài Gợi Giấc Mơ Xưa của Lê Hoàng Long. Ca mỗi đêm hai bài không hơn không kém, ca chỉ cho một vũ trường duy nhất là Hồ Tắm Cộng Hòa, không có giao ước độc quyền gì cả, nhưng cũng không chạy vũ trường, chỉ Hồ Tắm Cộng Hòa thôi, mà cũng chỉ có hai bài vì nhiều ca sĩ, chia ra người vài bài một đêm, Minh Hiếu ca sĩ mầm non hai bài không phài là một con số đáng phiền muộn, ca sĩ phải ở lại nguyên đêm dù cho chỉ xuất hiện hai lần dưới ánh đèn sân khấu.

Nhạc trưởng Ngọc Chánh để hết tâm sức chỉ cho Minh Hiếu vô, chỉ cho cô ca sĩ láy, chỉ cho kiểu cách out ra, vô có luật của vô, ra có luật của ra, láy và ngân có một chục cách thế riêng biệt. Minh Hiếu làm đúng những lời hướng dẫn bằng vàng của người nhạc trưởng và chỉ sáu tháng sau cô cất cánh bay. Những lời mời mọc bay đến từ tứ phía cho Minh Hiếu, từ Arc en Ciel, từ Văn Cảnh, từ Mỹ Phụng, và con chim cất những tiếng hót đầu tiên cất lên khi chiếc đũa của người nhạc trưởng Ngợc Chánh đưa lên, hạ thấp xuống khi chiếc đũa đưa thấp xuống, cất cánh bay.

Năm 1968, Shotguns ra đời. Ban nhạc của Ngọc Chánh xuất quân không chọn đúng ngày, chỉ hoạt động một thời gian ngắn là vũ trường và phòng trà bị đóng cửa nhất loạt vì vụ Mậu Thân, năm 1969, sinh hoạt vũ trường tái lập, Shotguns trở lại sân chơi có Lê Văn Thiện piano, Ngọc Chánh keyboard, Cao Phi Long trompette, Mạnh Tuấn trống, Duy Khiêm bass, Đan Thọ violon, Trần Vĩnh saxo, Hoàng Liêm guitare.
Chính trong bầu trời âm nhạc tuyệt vời đó, tiếng hát của Elvis Phương được, nói theo thành ngữ của Ngọc Chánh, “đẩy lên đỉnh ngọn”. Ngọc Chánh còn nhớ anh tập cho Elvis Phương bài ca tiếng Việt đầu tiên là bài Mộng Dưới Hoa. Là một học sinh của Chasseloup, sau đổi tên là Jean Jacques Rousseau, Elvis Phương biết ca, ca hay nữa chứ, nhưng chỉ biết ca toàn những bài Pháp. Năm 1969, tập dượt cho Elvis Phương và năm 1970, người Elvis của âm nhạc Việt Nam cất cánh bay, bay từ đỉnh ngọn này tới đỉnh ngọn khác, chưa một lần phải hạ cánh.

Cũng như tiếng hát của Elvis Phương, tiếng hát của Thanh Lan bay đi từ Shotguns mặc dù giông bão, đến từ nhân thế cũng như đến từ thời gian, vẫn bay lượn viên miễn trên bầu trời của những đỉnh ngọn. Ngọc Chánh tâm sự đáng lẽ đỉnh ngọn vị thần âm nhạc dành cho Thanh Lan cao hơn nhiều, đó không phải chỉ là một đỉnh ngọn quốc gia mà là một đỉnh ngọn quốc tế. Vị thần âm nhạc mang món quà trân quý lại cho Thanh Lan, nhưng vị thần tinh nghịch đó có hai tay, ông chỉ đưa bằng một tay, đưa tay này vừa xong đã, bàn tay kia, lấy lại.

Năm 1970, Ngọc Chánh đưa Thanh Lan đi dự thi một cuộc thi ca nhạc quốc tế. Trong nước, tên tuổi Thanh Lan đã lên. Nhưng dưới vòm trời âm nhạc Việt Nam nhiều giọng hát của ta được coi là lớn thì dưới vòm trời âm nhạc quốc tế vẫn chỉ là những hành tinh cách xa nhiều triệu năm ánh sáng, không ai thấy được, nếu không phải là hư vô. Đẩy một tiếng hát lên đỉnh ngọn của quả núi trước mặt là một giấc mơ, đẩy tiếng hát lên đỉnh ngọn trái núi cao nhất đứng tuốt phía xa của hàng giẫy núi cao lại là một giấc mơ khác. Ngọc Chánh muốn cùng Thanh Lan vượt qua đỉnh ngọn của rặng núi trước mặt, lên tới đó mới nhìn thấy đỉnh ngọn của những rặng núi cao vút phía sau và leo lên tuốt những đỉnh núi cao vút trời mây đó. Ngọc Chánh ghi tên cho Thanh Lan dự thi cuộc thi ca nhạc quốc tế có tên là Yamaha. Thanh Lan thắng. Cuộc thi hát có điều kiện ca sĩ phải trình bày một bài mới, Ngọc Chánh tìm gặp Phạm Duy, đưa ra vấn đề, Phạm Duy đồng ý, hai người âm nhạc cùng nhau soạn thảo hoàn toàn ca khúc Tuổi Biết Buồn cho Thanh Lan ca trong kỳ thi.

Thanh Lan thắng. Công ty sản xuất băng đĩa Nhật Bản là J.V.C. mang tới cho Thanh Lan một giao kèo 3 năm, giao kèo để ca, đi “sô” ở nhiều nơi trên thế giới, và ca để thâu băng và đĩa. Thanh Lan không bao giờ lãnh được một đồng bạc của giao kèo quốc tế đầu tiên của ca sĩ Việt Nam đó và còn bị lỗi là không giữ đúng giao kèo vì lý do đơn giản là Bộ Thông Tin Dân Vận, lúc đó do Hoàng Đức Nhã cầm đầu, đã cản ngăn không cho Thanh Lan xuất ngoại. Tại sao Bộ Thông Tin Dân Vận thời đó lại làm như thế? Có thể vì lúc đó Bộ Thông Tin Dân Vận có một đoàn ca nhạc cơ hữu mà Thanh Lan từ chối gia nhập. Có thể vì một lý do nào khác. Đừng hỏi tại sao với nhà cầm quyền của một chế độ độc tài, dù cho độc tài ngắn hạn của ông Thiệu, hay độc tài dài hạn của ông Hồ. Nhân loại bình thường có cái lý của nhân loại, những nhà cai trị độc tài có cái lý của họ dù cho không giống cái lý của loài người. Trong mọi trường hợp, Thanh Lan mất cơ hội ngàn năm một thuở. Thanh Lan không bay lên tới đỉnh ngọn vút cao của bầu trời âm nhạc quốc tế. Ngọc Chánh không hoàn thành được giấc mơ đẩy lên tới đỉnh ngọn cao nhất của một giọng ca.

Mặt trong của cuốn băng nói về 2 bài hát mà Thanh Lan trình bày: Tuổi Mộng Mơ (Phạm Duy) và Đừng Phá Vỡ Ân Tình (lời Việt Phạm Duy)

Giọng Ngọc Chánh trầm hẳn xuống. Giấc mơ không thực hiện được xa cách đã hai mươi ba năm vẫn còn làm cho anh ngậm ngùi. Ngọc Chánh ngậm ngùi, rồi xót xa, xót xa rồi phẫn nộ cho những bất hạnh mà Thanh Lan đã gặp phải. Anh nói Thanh Lan bị Bộ Dân Vận của ông Nhã không cho đi thực hiện giao kèo của một đời người, đời người của một người ca sĩ một nước nhược tiểu không phải ai cũng có cơ may này, nói cho đúng không có ai cả, cơ may lại chỉ đến có một lần không bao giờ trở lại mà bị cản ngăn, phải gạt lệ mà gạt bỏ, đến như thế mà Thanh Lan còn bị dư luận đồn đãi cho rằng cổ là bồ của Hoàng Đức Nhã. Không thể có được. Chuyện này sai. Ngọc Chánh biết không có chuyện này. Và anh đưa ra những biện minh vững vàng như bàn thạch. Anh nghĩ coi nếu Thanh Lan là tình nhân của Hoàng Đức Nhã thì cổ phải được đi Nhật để thực hiện giao kèo với J.V.C. rồi. Đàng này cổ không được đi, bị cấm xuất ngoại, phải bỏ lỡ giao kèo.
Phúc bất trùng lai, họa vô đơn chí, năm 1975, Thanh Lan bị kẹt lại. Cô bị nhà cầm quyền Cộng sản kết án nặng nề vì lý do cô là.. “người tình của Hoàng Đức Nhã”.

Phạm Duy đang tập cho Thanh Lan hát bài ca mới Tuổi Biết Buồn (sáng tác Phạm Duy - Ngọc Chánh). Bài hát được vào chung kết Đại Hội Nhạc Pop Toàn Cầu năm 1973

Đẩy một tiếng hát lên đỉnh ngọn, nói thì dễ, làm thì phải thiên nan vạn nan. Phải có lỗ tai để nghe thấy một tiếng hát thần thoại ngay từ khi giọng ca chưa vỡ ra. Giọng ca của một con người bằng xương bằng thịt không bất biến như âm thanh đã băng nhựa được bảo trì đúng mức, giọng ca của một con người không những đổi theo tuổi trẻ già, còn đổi từng năm, hơn thế, từng tháng. Một giọng ca có tôi luyện đều đặn vỡ dần ra, không những điêu luyện hơn, còn mạnh hơn, dầy hơn. Ngọc Chánh nói giọng ca của Ý Lan cách đây chừng hai năm không dầy như hôm nay, hồi đó giọng Ý Lan mong manh, sau hai năm Ý Lan làm việc với Ngọc Chánh giọng Ý Lan đã vỡ ra, đầy đặn khi lên không bao giờ đuối, khi xuống không thể mờ. Don Ho, trước khi hát cho Ritz và Don Ho sau khi ca cho vũ trường này là hai ca sĩ hoàn toàn khác biệt.

Muốn đẩy một giọng ca lên đỉnh ngọn phải nghe thấy sự phong phú trong làn hơi còn non, phải nhận ra giọng ca có sức mạnh ghê gớm trong giọng ca còn mơ hồ, thấy được cái dầy cộm trong cái mỏng manh, tiếp nhận được nét tình tự ngàn đời trong vụng dại. Duy Quang lúc khởi đầu không ca. Duy Quang chơi bass cho vũ trường Tự Do của Bích Liên. Ngọc Chánh nhìn thấy viên ngọc quý trong lồng ngực ngươi nhạc sĩ, nghe thấy tiếng hót của con chim nằm trong cổ họng Duy Quang từ khi con chim mới chỉ là những hạt trứng đang được ấp ủ trong thời gian. Ngọc Chánh mời Duy Quang ca cho những cuốn băng Shotguns mà Ngọc Chánh khởi sự làm lại trong những ngày đầu đời tỵ nạn. Duy Quang sáng chói. Duy Quang bốc lên ngay. Từ dàn phóng Shotguns bồi thêm những cuốn Duy Quang – Hương Lan của Bích Liên, Duy Quang thâu cho Thanh Lan, Duy Quang bốc lên vút cao trên bầu trời danh vọng. Khi cuốn Ngọc Lan – Duy Quang ra đời, Duy Quang đã ở trên đỉnh ngọn.

Chính biệt tài nghe thấy âm ba từ thinh không đã giúp cho Ngọc Chánh tìm ra Elvis Phương, Thanh Lan, Minh Hiếu… hôm qua, những ngày tháng Việt Nam, và tìm ra những Duy Quang, Kim Anh, Ngọc Lan, Thiên Trang, Ánh Lệ, Delena, Ý Lan, Don Ho… hôm nay, nơi vùng đất Hải ngoại này. Hơn thế, Ngọc Chánh còn một thế võ chỉ những cao thủ biết khổ công tu luyện mới có được. Nhìn thấy viên ngọc trong những tảng đá khổng lồ là một chuyện, làm thế nào đập được tảng đá, lấy ra được viên ngọc mà không làm cho nó bị hư hao lại là một vấn đề khác. Những khách chơi sành điệu đều ghi nhận sự kỹ càng của Ngọc Chánh. Kỹ càng trong việc chọn lựa từng dàn đèn. Kỹ càng trong việc chỉnh đốn từ dàn máy khuếch âm đến dàn đèn.

Những ca sĩ làm việc với Ngọc Chánh đều biết sự kỹ càng của người nhạc trưởng, cuối tuần ca, trong tuần có buổi tập, bài ca chưa mòn phải cùng ban nhạc tập bản mới rồi, tập luyện làm cho giữa ban nhạc và ca sĩ khi xuất hiện trước khán giả là sự ăn ý tuyệt đối, làm cho người ca sĩ trong khu dành riêng của nghệ sĩ nghe thấy nhạc “intro” bài của người nào người ấy nhận ra và từ từ tiến ra sân khấu không cần một ám hiệu, âm hiệu hay thủ hiệu nào khác. Nhưng sự kỹ càng trong công việc nghề nghiệp vũ trường của Ngọc Chánh chỉ kỹ càng một. Kỹ càng của Ngọc Chánh trong việc đẩy một giọng ca lên đỉnh ngọn kỹ càng mười. Ngọc Chánh ngậm tăm. Anh không nói một tiếng. Người nhạc sĩ lầm lỳ tính kế. Phải tập luyện cho giọng ca này như thế nào, phải chọn bài bản nào, phải “lăng xê” ra làm sao.

Nhận thấy ngay bài Mùa Thu Lá Bay trong cuốn phim cùng tên, cuốn phim xây dựng trên tiểu thuyết của Quỳnh Dao, chiếu trên màn ảnh Sài Gòn năm 1973, Ngọc Chánh về rủ Nam Lộc đi coi cuốn phim khi thấy Nam Lộc cũng đồng ý với mình bản Mùa Thu Lá Bay trong phim quá hay, Ngọc Chánh nhờ Nam Lộc ghi nhận lấy bài ca và soạn lời Việt. Hương Lan đã ca Mùa Thu Lá Bay cho Ngọc Chánh ở Queen Bee. Ngọc Chánh đến Mỹ trước, anh biết Mùa Thu Lá Bay tung ra trên thị trường Mỹ phải thắng lớn. Ngọc Chánh đến Mỹ, Hương Lan chưa tới. Ngọc Chánh chờ Hương Lan. Kim Anh cô nữ ca sĩ hát được những bài ca Trung Hoa nhiều hơn bài Việt, Ngọc Chánh tập bài Việt cho Kim Anh ca ở Ritz, San José, trong số những bài Việt Ngọc Chánh tập cho Kim Anh có Mùa Thu Lá Bay, Nam Lộc soạn lời trước kia. Đầu thập niên 80, Kim Anh muốn thực hiện cuốn băng đầu đời Tiếng Hát Kim Anh, Ngọc Chánh góp ý, và Mùa Thu Lá Bay hiện ra như một định mệnh, như một bài ca định mệnh đã dành riêng cho Kim Anh ca tuyệt vời cả bằng tiếng Việt và tiếng Trung Hoa.

****************************** ***************************

Ngọc Chánh đã có mặt ở hành tinh của anh từ năm 1950, Ngọc Chánh học trường Tiểu Học La San Đức Minh bớt tiền phần ăn trưa của mình để đóng học phí theo học lục huyền cầm với ông thầy dạy nhạc người Phi Luật Tân tên Benito. Ngọc Chánh nói: “Gia đình nghèo, cha mẹ chỉ có đủ tiền nuôi hai anh em đi học, không thể có thêm để cho đi học nhạc”. Sau La San Đức Minh là Trung Học Kỹ Thuật Cao Thắng năm 1953. Năm năm sau, tính từ ngày học nhạc với Thầy Benito, Ngọc Chánh, ngay thời gian còn theo học tại Trung Học Kỹ Thuật Cao Thắng đã soạn thảo được hai cuốn sách dạy guitare, cuốn thứ nhất có nhan đề là Tự Học Tây Ban Cầm và cuốn thứ nhì là Hợp Âm cho Tây Ban Cầm. Sách được mang bán cho nhà xuất bản Mỹ Tín, một nhà xuất bản nổi tiếng trong việc xuất bản sách và bản nhạc ở Việt Nam.

Nhà xuất bản Mỹ Tín, lúc đó tọa lạc tại đường Frère Louis, năm 1955 đường phố Sài Gòn chưa đổi tên, nhiều đường còn tên Tây, qua năm 1966, ông Diệm mới mang lại cho Frère Louis cái tên mới là đường Võ Tánh, Mỹ Tín mua ngay hai cuốn sách của Ngọc Chánh với số bạc 24 ngàn năm trăm đồng bạc Việt Nam. Thời điểm đó một lượng vàng trị giá gần bốn ngàn đồng, và một đô løa hối đoái chính thức là 35 đồng bạc Việt Nam, chợ đen bảy chục đồng. Như vậy hai cuốn sách của Ngọc Chánh bán được hai mươi bốn ngàn năm trăm đồng, tính theo vàng được hơn sáu cây, còn tính theo đô la hối xuất chính thức thành tiền là bảy trăm đô. Ngọc Chánh không mang tiền tác quyền đi mua vàng, anh cũng không mang đổi thành đô la, anh mang tiền đi mua ngay một chiếc đàn dương cầm 21 ngàn. Ngọc Chánh quyết tâm bay lên hành tin âm nhạc của anh. Không một lần vỗ cánh nào, Ngọc Chánh lạc đường bay. Năm 1958, động viên, Ngọc Chánh gia nhập đoàn Công dân vụ của ông Kiều Công Cung, đi mà vẫn ở, vẫn một đường bay, vẫn gắn bó với âm nhạc.

Năm 1960, Ngọc Chánh đờn cho Melodie ở Chợ Lớn. Mỗi lần, buổi tối, trên đường về, Ngọc Chánh thường chạy xe ngang Arc en Ciel, ngang Văn Cảnh, ngang Mỹ Phụng và đám mây bay tới với Ngọc Chánh là một câu hỏi nặng trĩu ước mơ: “Bao giờ mình được chơi ở những vũ trường lừng lẫy này?”. Con đường tưởng dài vô tận, nhưng không quá dài với người nhạc sĩ thẳng đường bay tới tinh cầu âm nhạc của riêng mình. Năm 1960, Ngọc Chánh đã trở thành chef d’orchestre cho dàn nhạc Hồ Tắm Cộng Hòa, nơi đó Ngọc Chánh gặp Minh Hiếu, năm 1961 vô Văn Cảnh chơi piano và accordeon, năm 1962 qua Mỹ Phụng đảm nhận chef d’orchestre, năm 1965 về Eden Rock của ông bà Long, song thân của anh Quốc Majestic, chồng của Phi Khanh. Đường bay của Ngọc Chánh có một lần gián đoạn. Không bay chệch ra ngoài đường đi của ánh sáng chiếu rọi từ hành tinh đó đến hành tinh này. Nhưng có gián đoạn. Đó là năm 1968, biến cố Tết Mậu Thân, Ngọc Chánh phải ngưng tiếng đàn, phải nghỉ chơi, sự gián đoạn nghệ thuật của người nhạc sĩ này cũng là sự gián đoạn của vận nước. Vũ trường và phòng trà bị đóng cửa.

Nhưng gián đoạn không phải là cắt đứt. Ngọc Chánh dừng lại gia nhập chiến tranh chính trị đoàn Hoa Tình Thương, dừng lại để năm 1969 tung ra bước nhảy vọt, tung ra những võ cánh thần tốc. Năm 1969 vũ trường và phòng trà được mở lại, ban nhạc Shotguns của Ngọc Chánh chính thức ra đời, với Lê Văn Thiện, Cao Phi Long, Mạnh Tuấn, Duy Khiêm, Đan Thọ, Trần Vĩnh, Hoàng Liêm. Shotguns đánh lớn ngay, xuất hiện ở Queen Bee, với ban nhạc vững vàng, với dàn ca sĩ hùng hậu, với một Elvis Phương, một vì sao mà Ngọc Chánh đã đánh đúng, một Thái Thanh đã sáng chói, một Thanh Thúy đã lừng lẫy, sau một thời gian xa vắng đã trở lại với ánh đèn sân khấu.

Ngọc Chánh đi lên, anh muốn bay nhanh hơn, anh chắp thêm cánh, bên cạnh sinh hoạt ban đêm với vũ trường, Ngọc Chánh đi vào lãnh vực băng đĩa nhạc, lúc đó, trên thị trường Việt Nam, còn phôi thai, nếu không phải là hoàn toàn trống vắng. Ngọc Chánh và Jo Marcel là hai người của âm nhạc tiên phong trong ngành nghề băng, đĩa. Jo Marcel đi trước Ngọc Chánh 6 tháng. Jo Marcel luôn luôn tiên phong trong những lãnh vực âm nhạc mà anh thích thú. Nhưng những sinh hoạt nào làm cho Jo Marcel đam mê lắm anh mới dừng chân lâu ngày. Người nghệ sĩ này là một loài chim quý, chỗ nào vui anh đậu, chỗ bầu trời không tuyệt đối trong xanh anh cất cánh bay. Jo Marcel chỉ sản xuất băng nhạc một thời gian ngắn.

Người khởi đầu của băng và đĩa nhạc Việt Nam đó không ở lại lâu trong thị trường am nhạc băng đĩa này, nhưng người đến thứ nhì trên mảnh đất còn hoang vu của băng đĩa là Ngọc Chánh đã ở đó dài lâu. Ngọc Chánh ở lâu, làm mạnh và làm nhiều. Anh có trung tâm Shotguns. Người trong nghề biết băng mang nhãn hiệu Shotguns của Ngọc Chánh, nhưng băng mang nhãn hiệu Thanh Thúy, băng mang nhãn hiệu Chế Linh, băng mang nhãn hiệu Nhạc Trẻ và cả băng cổ nhạc mang nhãn Hồn Nước cũng của Ngọc Chánh luôn. Tạo tên tuổi cho một ca sĩ cần ánh đèn sân khấu và còn phải cần đến những cánh chim bằng chuyên chở giọng ca thần thánh đi muôn phương. Ngọc Chánh biết ngay đòi hỏi này của âm nhạc, anh đã chắp thêm đôi cánh không gian lên đôi cánh thời gian và đã mang lại cho chúng ta những Thanh Thúy, những Hải Lý, những Thái Châu, Nguyễn Chánh Tín…

Từ Queen Bee 1970, Ngọc Chánh tiến lên vũ trường Quốc Tế góc Công Lý Lê Lợi năm 1972, một trăm năm chục cuốn băng nhạc trong thời gian 7 năm, nhiều cuốn đạt mức top hit mười lăm ngàn, mức cao nhất của thị trường Việt Nam lúc bấy giờ, cả Phạm Duy cũng đến đó với Ngọc Chánh với những sáng tác mới nhất của anh những Mùa Thu Chết, Trả Lại Em Yêu, Con Đường Tình Ta đi, bấy nhiêu băng và đĩa, vũ trường và phòng trà, tập cho cô ca sĩ mới vào nghề, đẩy lên đỉnh cao nhất giọng ca vừa chín tới không làm cho Ngọc Chánh mệt mỏi, anh lao mình đi tới, tiến vào lãnh vực sáng tác, viết nhạc đệm cho chuyện phim, cho cuốn Điệu Ru Nước Mắt của Mỹ Vân, chuyện phim rút từ tác phẩm cùng tên của Duyên Anh, viết nhạc đệm cho Vết Thù Trên Lưng Ngựa Hoang, nhạc của Điệu Ru Nước Mắt trở thành bài ca Bao Giờ Biết Tương Tư và Vết Thù Trên Lưng Ngựa Hoang giữ nguyên vẹn tên đó trong phim cũng như trên thị trường âm nhạc, cả hai bản nhạc đều sáng chưng qua giọng hát Elvis Phương trong lần khởi đầu.

Tới Mỹ tháng Tư năm 1979, vượt biên, không có một đồng bạc, cả gia đình ăn bữa cơm lon Coca chỉ 25 xu không dám uống, Ngọc Chánh lặng lẽ đi tới. Cất cánh. Trên cùng một đường bay. Băng nhạc. Băng cũ. Rồi băng mới. Băng mới trước sau chỉ 12 cuốn. Đã làm rung động thị trường với những bài tango cuối cùng. Với Ngô Thụy Miên 2. Băng nhạc rồi vũ trường, vũ trường San Jose rồi vũ trường Ritz ở quận Cam. Ngọc Chánh bay chỉ với một cặp cánh vũ trường, anh để cặp cánh băng đĩa sang một bên. Tôi biết anh còn luyến nhớ. Làm sao quên được. Anh theo sát từng sinh hoạt của ngành băng nhạc, từng tiếng hát bay lên, từng ngôi sao chìm vào bóng tối. Thỉnh thoảng chúng tôi gặp nhau, mỗi lần Ngọc Chánh đưa ra những nhận định hết sức nghề nghiệp.

Khi tôi thực hiện Tiếng Hát Ngọc Lan 1, Ngọc Chánh viết những lời giới thiệu đầy hứng khởi và chính xác. Thời gian phim bộ lên mạnh, Ngọc Chánh mang lại cho tôi một cuốn băng thâu đủ nhạc của những phim bộ, từ Máu Nhuộm Bãi Thượng Hải cho tới Abnh Hùng Xạ Điêu… Ngọc Chánh rủ tôi hai anh em làm chung. Tôi muốn. Tôi thấy ý kiến quá hay. Tôi chỉ ở với âm nhạc phân nửa tâm hồn, nửa kia cho văn chương báo chí. Ngọc Chánh còn bận đẩy vũ trường của anh lên vị trí xứng đáng của nó. Chúng tôi chần chừ. Sáu tháng sau. Dạ Lan tung ra Nhạc Phim Bộ, chuyến tàu khởi hành, chúng tôi ở lại sân ga. Nhạc Phim Bộ thành công rực rỡ, có mức bán kỷ lục.

Hồi nhỏ, tôi rất say mê khi đọc cuốn truyện Le Petit Prince của nhà văn Pháp St Exupéry. Cuốn sách ảnh hưởng đến tôi thật nhiều, đến những ngày tháng này, thỉnh thoảng tôi vẫn nhìn thấyt “ông Hoàng tử nhỏ”. Tôi thấy ông Hoàng tử nhỏ nơi trẻ thơ, nơi những thiếu niên tuổi dậy thì, thấy cả ông Hoàng tử mà tôi yêu quý này nơi những người bước vào tuổi hai mươi. Nơi những người đã trung niên và nhất là nơi những người già râu tóc bạc phơ, nhìn thấy ông Hoàng nhỏ, tôi thú nhận, có phần khó hơn, nhưng nhìn kỹ lưỡng với cả một tấm lòng với một chút cơ may có lúc thấy. Khi thì ông Hoàng tử nhỏ lấp lánh nụ cười sau lần mục kính. Có lúc ông nằm mơ mộng ở trong tâm thất trái phía bên trên. Hôm nói chuyện với Ngọc Chánh, tôi hên ghê. Giọng nói tâm sự của Ngọc Chánh đưa tôi lên tuốt một hành tinh xa kinh khủng. Tôi thấy Ngọc Chánh mặc bộ đồ trình diễn ngồi đánh đàn dương cầm. Hành tinh nhỏ xíu một mình Ngọc Chánh với chiếc đàn đã chật, tôi phải đứng sát vào bên đàn mới khỏi chênh vênh. Ngọc Chánh lúc đàn, lúc đứng ra nhìn bầu trời ban đêm.

Bầu trời trên hành tinh của Ngọc Chánh tối thui, gió thổi làm tóc của anh bay lung tung. Ngọc Chánh lấy trong túi áo ra viên phấn trắng hình chiếc đàn dương cầm vẽ lên bầu trời những vì sao. Vẽ đến đâu, trời lấp lánh sao đến đấy. Khi thì người đánh đàn dương cầm này vẽ những ngôi sao đứng xa cách nhau. Khi thì anh vẽ cả một chùm sao. Những lúc thích thú vẽ được nhiều sao, anh cười một mình. Những lúc phải nhẹ nhàng đính những chiếc đuôi dài vào mình sao, người nhạc sĩ bậm môi, trông anh thật cô đơn, nhưng anh vẫn lặng lẽ làm, không nói một tiếng. Cứ khoảng một giờ một lần, những vì sao vừa hình thành trên bầu trời bỗng nhiên cất cánh bay đi hết, bay đi tít mù xa, vào trong tuốt đêm sâu thẳm của vũ trụ. Có ngôi sao bay đi để lại lời chào, có ngôi sao cám ơn, cũng có vì sao bay vù đi không nói một tiếng, có vì sao vừa bay đi vừa cười khúc khích. Ông Hoàng tử nhỏ lặng lẽ không nói một tiếng, những lần sao bay đi hồi chập tối, ông có cất tiếng gọi, tiếng gọi vang lại, ông thở dài, trong khóe mắt có giọt lệ long lanh, những lần sau ông lặng im, không nói một tiếng, không gọi, cũng không thở dài, ông chỉ lặng lẽ lấy trong túi ra viên phấn hình dương cầm vẽ lên đêm đen những vì sao mới.

Bây giờ thì Ngọc Chánh đang đứng trên hành tinh của riêng anh. Ngọc Chánh chỉ những vì sao đang được vẽ lên bầu trời ban đêm và giải thích cho tôi nghe. Tôi nhìn thấy ông Hoàng tử nhỏ đột nhiên trẻ thơ. Chiếc mũi dọc dừa, hàng mi đậm, cặp mắt to. Cặp mắt những ngày tháng dĩ vãng có thể tình tự, có thể đam mê, cỏ thể hờn giận. Đam mê và hờn giận chung lại thành quyết tâm đẩy nghệ thuật đi tới. Nhưng bây giờ, sự cô đơn, không biết tự ngày tháng nào đã tới đó, trong đáy mắt của người nghệ sĩ. Ông Hoàng tử nhỏ vẽ những vì sao lên bầu trời. Những vì sao rủ nhau bay đi, có vì sao chào từ biệt, có vì sao đi rón rén, có vì sao cười khúc khích. Ngọc Chánh không nói một tiếng, lặng lẽ vẽ lên bầu trời những vì sao khác. Người vẽ những vì sao nói với tôi đêm nay vẽ tất cả 94 vì sao. Lớp này vừa vẽ xong bay đi vẽ ngay lớp khác. Đêm nay và cả những đêm kế tiếp phải vẽ thâu đêm và phải mệt rồi đó.

Nhưng đêm 24 tháng 11 năm 1993 sẽ là đêm sôi động nhất, phải vẽ nguyên đêm mới xong mười vì sao sáng nhất, năm nam, năm nữ. Rồi thì những vì sao đó, những vì sao có tên là Thiếp Ling, tên là Mimi Lê, Quỳnh Lan, Quang Tuấn, Hoài Nam, Anh Dũng, cũng sẽ bay đi. Ông Hoàng tử nhỏ không nói một tiếng. Người đam mê đẩy những vì sao lên đỉnh ngọn trời sao tóc bay phơ phất lại đứng một mình trên hành tinh của riêng mình tay cầm viên phấn vẽ hình những ngôi sao lên tấm bảng làm bằng bầu trời ban đêm của vũ trụ. Dường như ở cuối môi anh có một nụ cười.

Nữ Ca Sĩ Thanh Lan Lên Tiếng:

“Không hiểu từ đâu và với mục đích gì, ngay từ trước 75 cho đến bây giờ đã có những câu chuyện gán ghép tình cảm giữa tôi và Ông Hoàng Đức Nhã. Hoàn toàn bịa đặt và nhảm nhí”.

Trần Quốc Bảo ghi nhận

Buổi họp mặt 35 Năm Dân Vận tổ chức ngày 5 tháng 8 năm 2011. Từ trái: Việt Dzũng, Phương Hồng Ngọc, Thanh Mai, Ngọc Đan Thanh, Ông Hoàng Đức Nhã, Phương Hồng Quế

Đó là câu trả lời của Thanh Lan dành cho câu hỏi của chủ nhiệm Thế Giới Nghệ Sĩ trước giờ đi in báo vào tối thứ ba ngày 7 tháng 3 tuần này. Không những thế, cô cho biết rằng, trong một show nhạc ngày 5 tháng 8 năm 2011, đêm kỷ niệm của Ban Dân Vận, có sự hiện diện của Ông Hoàng Đức Nhã (cựu Tổng Trưởng Dân Vận – Chiêu Hồi), Ông Võ Đại Tôn và rất đông nghệ sĩ như Thanh Lan, Phương Hồng Quế, Trang Thanh Lan, Mai Lệ Huyền, Việt Dzũng, Ngọc Đan Thanh, Thanh Mai, Phương Hồng Ngọc.. khi Thanh Lan được mời lên sân khấu, cô cũng đã xin phép mời Ông Hoàng Đức Nhã lên và nhờ Ông trả lời một câu hỏi trước mặt mọi người:

“Hôm nay có sự hiện diện của Ông Tổng Trưởng, xin Ông xác nhận giữa tôi và Ông chỉ gặp nhau tại Việt Nam trước 1975 được một, hai lần.. trong một buổi lễ của Dân Vận tổ chức, mà trong buổi đó, chúng ta cũng chẳng ngồi gần nhau. Và đó, cũng chỉ là 1, 2 lần trong đời tôi được gặp Ông.. Vậy mà chẳng hiểu sao tin đồn ác độc cứ đeo đẳng mãi mấy chục năm qua”.

Sau khi chuyển micro, Ông Hoàng Đức Nhã đã xác nhận mọi lời nói của Thanh Lan là sự thật. Một sự thật khi mới nghe, nhiều người nghĩ là chẳng có gì quan trọng mà phải ầm ĩ.. Tuy nhiên với Thanh Lan lại là một việc tối hệ trọng trong đời. Ngoài vấn đề danh dự, sau 1975, cô còn phải chịu bao trù dập của chính quyền mới khi họ cho biết có nguồn tin, Thanh Lan từng là “bồ” của ông Hoàng Đức Nhã.
Nghĩ cũng tức cười, nếu là bồ của một viên chức cao cấp như thế, có lẽ thân phận Thanh Lan giờ đây đã khác, đâu phải như bài viết của Nguyên Sa đã ghi: “Nếu Thanh Lan là tình nhân của Hoàng Đức Nhã thì cổ phải được đi Nhật để thực hiện giao kèo với J.V.C. rồi. Đàng này cổ không được đi, bị cấm xuất ngoại, phải bỏ lỡ giao kèo”.

Ngọc Chánh – Shotguns Và Những Chương Trình Âm Nhạc Nghệ Thuật.

- Chu Văn Lễ

Không biết vì lý do gì mà nhạc sĩ Ngọc Chánh chọn “Shotguns” làm tên cho trung tâm phát hành băng nhạc của mình vào năm 1969. Có thể là do chiến cuộc đang hồi khốc liệt và ít nhiều đã ảnh hưởng đến nếp suy nghĩ của người nghệ sĩ. Cũng có thể vì một lý do thầm kín nào đó của ông. Tuy nhiên, điều này đã vô tình tạo thành một mối duyên gắn bó giữa tên tuổi của nhạc sĩ Ngọc Chánh và thương hiệu “Shotguns”.
Trước khi thành lập trung tâm Shotguns, nhạc sĩ Ngọc Chánh đã từng là nhạc công chơi đàn cho ban nhạc, và là nhạc trưởng điều khiển ban nhạc tại các phòng trà ở Sài Gòn. Sau này ông còn sáng tác nhạc chung với nhạc sĩ Phạm Duy. Nhưng mọi người luôn nghĩ đến ông như con chim đầu đàn của Shotguns – của ban nhạc Shotguns và Trung tâm Shotguns do chính ông thành lập.

Ban nhạc Shotguns lúc mới thành lập gồm các thành viên Pat Lâm (ca sĩ), Hoàng Liêm (ghi ta), Elvis Phương (ca sĩ), Đức Hiếu (trống), Duy Khiêm (Bass), Ngọc Chánh (Keyboard). Đó là lúc ông tham gia vào Biệt Đoàn Văn Nghệ Trung Ương của quân đội năm 1967.
Một năm sau trung tâm Shotguns được thành lập và ban nhạc Shotguns của ông dần dà cũng mở rộng vòng tay đến đón nhận thêm nhiều thành viên mới. Trong số đó phải kể đến sự góp mặt của nhạc sĩ Lê Văn Thiện, Nguyễn Ánh 9, Đan Thọ, Cao Phi Long, và Xuân Tiên... Nhưng đại chúng nghe nhạc không biết nhiều đến như vậy. Đối với giới nghe nhạc thời bấy giờ, dường như cái họ cần biết, nôn nao muốn biết và trông chờ thường xuyên chính là các chương trình băng nhạc do Trung tâm Shotguns phát hành.

“Shotguns” không phải là trung tâm băng nhạc đầu tiên của miền nam thời bây giờ. Tuy vậy, nhiều người cũng đồng ý với nhận định Trung Tâm “Shotguns” là một tên tuổi uy tín trong sinh hoạt ca nhạc của miền nam trước năm 1975. Mỗi một tác phẩm của “Shotguns” là một điểm sáng hấp dẫn giới thưởng ngoạn. Mỗi một số ra mắt lại mang một chủ đề khác nhau. Mỗi một album của trung tâm Shotguns phát hành lại gắn bó với một tên tuổi nào đó. Đôi khi là một ngôi sao đang được ưa chuộng nhưng đôi khi lại là một gương mặt mới được ông ưu ái giới thiệu đến công chúng. Nhưng cho dù là một tên tuổi gạo cội hay giọng ca triển vọng, khi xuất hiện trong các chương trình ghi âm của trung tâm Shotguns, các ca khúc ghi âm của họ đều trở thành những tác phẩm mang lại cho người nghe nhiều thích thú.

Nhạc sĩ Ngọc Chánh có trên trăm tác phẩm băng nhạc nghệ thuật với nhiều nhãn hiệu: Shotguns, Thanh Thúy, Nhạc Trẻ, Siêu Âm, Hồn Nước, Chế Linh..

Phần hòa nhạc của các băng nhạc của trung tâm Shotguns cũng là một điểm đặc sắc khác. Không có thông tin cụ thể đế có thể biết chắc chắn nhạc sĩ nào đã soạn hòa âm cho ca khúc nào trong các chương trình Shotguns. Người ta biết nhạc sĩ Ngọc Chánh có soạn hòa âm cho một số ca khúc trong chương trình. Rồi nhạc sĩ Lê Văn Thiện cũng gây tiếng vang cho nhiều ca khúc khác trong các albums của ‘Shotguns” đặc biệt phải kể đến các ca khúc “Bao Giờ Biết Tương Tư”, “Vết Thù trên Lưng Ngựa Hoang” đều do nhạc sĩ Ngọc Chánh hợp soạn cùng nhạc sĩ Phạm Duy. Với chất lượng âm thanh 4 chiều chuyển động, tiền thân của surround sound sau này, trung tâm “Shotguns” đã đi tiên phong trong việc tạo ra những sản phẩm âm nhạc có chất lượng tốt nhất thời bấy giờ.

Người ta vẫn còn nhắc đến các chương trình được gọi là “Băng Vàng” phát hành hàng năm để kỷ niệm ngày thành lập của trung tâm. Người yêu nhạc vẫn còn tìm nghe các chương trình “Xuân” và “Tất Niên” để mừng Tết Tây và ngày Tết Nguyên Đán của Việt Nam hay băng “Giáng Sinh” cho ngày lễ Noel.
Cuộc đời đôi khi cần có những thử thách để biết được chân giá trị của mọi việc. Đang phát triển thành công thì xảy ra biến cố 30 tháng 4 năm 1975 làm thay đổi mọi thứ. “Shotguns” cũng chịu chung số phận với những sản phẩm văn hóa khác của miền Nam và trở thành đống tro của “tàn dư Mỹ-Ngụy”. Nhưng công chúng không dễ bị khuất phục. Người ta vẫn nghe “Shotguns” và vẫn tiếp tục truyền tay nhau các sản phẩm của “Shotguns” như là một mẫu mực của âm nhạc miền Nam trước năm 1975.

Đối với các thế hệ sau này, nhiều người còn tìm đến các ca khúc ghi âm do trung tâm Shotguns phát hành như là thước đo của cách hòa âm, phong cách hát của người nghệ sĩ cũng như cách trang trí và trình bày các chương trình âm nhạc có giá trị nghệ thuật cao. Trước sự phát triển của mạng lưới toàn cầu-Internet, người ta có nhiều phương tiện để tìm lại những sản phẩm ghi âm tưởng đã không còn thấy nữa. Các băng nhạc của trung tâm Shotguns năm xưa đã được giới yêu nhạc trao đổi với nhau thành các bộ sưu tập thật giá trị và đã vượt vĩ tuyến 17 để đến tay giới thưởng ngoạn của bên kia bờ Bến Hải.

Hơn 40 năm sau ngày Sài Gòn đổi chủ, các băng nhạc của trung tâm “Shotguns” vẫn tiếp tục là những sản phẩm giá trị được giới thưởng ngoạn yêu thích. Nó đã vượt lên trên ý nghĩa đơn thuần là sản phẩm âm nhạc giải trí phát hành trước năm 1975 để trở thành di sản văn hóa của nền tân nhạc Việt. Đối với người yêu nhạc, người ta không thể quên được cảm giác thoải mái khi nghe lời mở đầu của băng nhạc “Đây Băng Nhạc Nguồn Sống, do Ngọc Chánh cùng toàn ban Shotguns thực hiện”, rồi thật hài lòng khi nghe lời cảm tạ ở cuối băng ”Chúng Tôi xin tạm biệt và chân thành gửi đến quý vị lời biết ơn của toàn thể nghệ sĩ đã góp phần tạo nên cuốn băng này”. Cứ như thế nhạc sĩ Ngọc Chánh và băng nhạc “Shotguns” của ông đã tạo nên những món ăn tinh thần không thể thiếu được của người Việt suốt bao nhiêu thế hệ đã qua cho dù là ở trong nước hay bất cứ nơi nào trên thế giới.

Chu Văn Lễ Vancouver ngày 5 tháng 3 năm 2017