Trời đất vào Thu, sơn hà khoác chiếc áo màu đẹp nhất trong năm. Chiếc áo kỳ diệu của thiên nhiên với muôn hồng nghìn tía, rực rỡ sắc màu. Sơn hà tươi sáng trong sắc Thu. Trời Thu trong xanh đến vô cùng tận, những ao, hồ, sông, biển của miền ôn đới màu nước xanh lơ như ngọc bích. Con người đang tưng bừng với những lễ hội mùa Thu. Mùa màng bội thu: lúa mì, bí ngô vàng ruộm cả đồng quê lẫn phố phường. Muôn loài cũng rộn ràng tíu tít lên, chim muông đã sẵn sàng cho cuộc di cư về phương Nam khi trời rét. Các loài thú lo lót ổ và thức ăn trước khi mùa Đông đến. Côn trùng sâu bọ đẻ ấu trùng hoặc trứng để chuẩn bị cho mùa sau tái sinh. Cái vòng sanh diệt chưa bao giờ dừng dứt. Thiên nhiên bốn mùa thay đổi không ngừng nghỉ. Thế sự thăng trầm liên lỉ suốt chiều dài lịch sử.
Em ơi, Thu sang lòng mang mang thương nhớ. Ta yêu em. Ta yêu người. Ta yêu Thu và yêu cả bốn mùa. Ta yêu lá vàng nhưng xuân sắc hương hoa cũng làm ta say đắm. Biển Hạ xanh với cát trắng nắng vàng làm ta tràn trề nhựa sống. Tuyết bạch Đông hàn nhưng lòng ta vẫn mơ và mê. Đời chỉ chừng trăm năm sao ta lại yêu nhiều đến thế này! Nào phải chỉ trăm năm hiện tại, đã từng vô số lần trăm năm rồi và sẽ còn biết bao nhiêu lần trăm năm nữa. Chính cái điểm này làm ta sanh diệt luân hồi không dứt, chính vì sáu căn mà ta cứ mãi đi về.
Ngày xưa còn bé sống ở cố quận, mình đã “biết” Thu qua sách vở chữ nghĩa, “thấy” Thu qua màu quan san trong văn chương thơ phú hoặc phim ảnh chứ không thực sự chạm Thu, thở Thu, hưởng Thu, đắm mình trong Thu. Cố quận mình ở miền nhiệt đới chỉ có nắng bụi mưa bùn. Cố quận mình không chỉ nóng vì khí hậu mà còn nóng cháy vì đủ lý do. Mình sinh ra khi cuộc nội chiến đã đến hồi tàn. Mình lớn lên và học hành dưới một thể chế đỏ rực và nóng như lửa cháy. Những khẩu hiệu đao to búa lớn, những ngôn từ xảo trá… dù muốn hay không thì tất cả phải cùng chịu. Bạn bè mình giờ là những người có thế lực, có địa vị, có tiền của tài sản rất lớn… dù họ vẫn xưng là vô sản. Mình khác với họ từ suy nghĩ, hành trạng và dĩ nhiên chữ nghĩa cũng khác hoàn toàn (mặc dù cùng lớn lên và học chung một môi trường). Không phải mình muốn thế, đơn giản chỉ tự nhiên là thế hay nói căn cơ hơn thì là nhân duyên nó thế. Mình lạc loài chẳng giống ai. Mình cũng từng có cơ hội đạt địa vị như họ nhưng rồi mình để trôi qua như nước qua cầu. Mình ly hương, sống lạc loài nơi phương ngoại. Mình đụng phải cực đoan này rồi va phải cực đoan nọ, cực đoan nào cũng gây phiền não dù là cực tả hay cực hũu. Cực đoan có thể chiến thắng hay nắm quyền lực nhưng mọi sự cực đoan chỉ mang lại khổ đau và bất hạnh.
Mình chỉ nói và viết những gì thấy đúng đắn, phù hợp lương tâm, gần với sự thật nhất mà mình có thể. Mình viết những lời ca tụng cái đẹp của con người và thiên nhiên. Mình viết lời thương lời nhớ, lời tình tự quê hương, lời thì thầm trong trời đất, lời nhắn nhủ của con tim… Người ta yêu hay ghét, thích hay chửi là quyền của người ta. Mình không thể buộc họ thích hay chán, dĩ nhiên là khi gặp người đọc đồng điệu, đồng cảm… thì vui biết bao. Thời buổi chữ nghĩa sách báo chết lâm sàng mà còn có người đọc mà lại đồng điệu, đồng cảm thì kể cũng chẳng uổng công viết ra.
Mình lạc loài trong cõi người ta, lạc loài từ cố quận đến vùng phương ngoại. Mình lạc loài trong trời đất, chẳng biết đi đâu về đâu. Mình lạc loài trên đường đời, không đường tiến cũng chẳng có lối lui. Mình tù túng ngột ngạt vì bó rọ trong cái thân xác này, giam cầm trong cõi người. Mình thật sự chỉ là bọt nước trùng khơi, mây trời viễn xứ nhưng chưa bỏ được cái thân xác này. Bọt nước trùng khơi, mây trời vô biên xứ… chỉ cần nghĩ đến thôi là đã rung lên vì sung sướng vô bờ. Tự do tuyệt đối, mặc tình rong ruổi khắp mười phương. Cái thân xác này không cần thiết, cái xã hội loài người nhì nhằng rắc rối đầy khổ đau.
Em ơi, Thu sang lòng vấn vương, thương lắm nhưng chữ nghĩa làm sao tả được tâm tình. Mùa Thu miền ôn đới đẹp lắm, đẹp đến mê lịm tâm hồn. Xứ này đẹp và sung túc lắm nhưng hiện tại kẻ đứng đầu lại là một con người hết sức xấu xa, địa vị cao mà chẳng sang, phú mà chẳng quý, thân xác to mà tâm nhỏ bé, ngồi cao ngất ngưởng mà tư tưởng và tầm nhìn cạn cợt, hẹp hòi. Y đã và đang làm tổn hại con người, muôn loài và thiên nhiên. Y phế bỏ hết những gì tốt đẹp mà tiền nhân gầy dựng trong mấy trăm năm. Y phá banh những mối quan hệ đồng minh lâu năm. Y tấn công vào tự do – dân chủ - nhân quyền. Với y thì chỉ có tiền là trên hết mà tiền phải vào túi y, gia đình y và băng đảng y trước!
Quan nhất thời dân vạn đại, rồi y cũng sẽ ra đi chẳng chóng thì chầy, suy rồi lại thịnh, tổn thương rồi sẽ lành mùa Thu ơi! Thu nay, rồi những mùa Thu sau vẫn vĩnh viễn đẹp như đã từng, vẫn rực rỡ muôn sắc màu, vẫn muôn trùng gấm hoa mặc cho cõi người thịnh suy.
Cùng một cõi đất trời vậy mà nơi này đang rực rỡ gấm hoa, đẹp như thể địa đàng, trong khi ấy nơi khác như Gaza, Ukraine… lại hiện tướng địa ngục: nhà cửa, dường xá, nhà thương, trường học, giáo đường… đã thành bình địa dưới mưa bom bão đạn. Cả một dân tộc Palestine bị vây hãm và bỏ đói, họ đang chết dần chết mòn vì đói khát, bệnh tật, đạn bom, vì sự tàn độc của con người. Tâm địa con người thật tàn độc.
Mùa Thu em ơi, những hình ảnh các em bé đói khát tả tơi, đầu trần chân đất lang thang giữa những đống gạch đá xà bần. Những em bé mất hết cha mẹ, anh chị em vất vưởng trong cát bụi ngày nắng cháy, đêm rét buốt… thấy mà tan nát cõi lòng. Tâm địa con người thật tàn độc, họ hạ lệnh bắn thẳng vào nhà thương, trường học, giáo đường… Họ bắn thẳng vào nhà báo, bác sỹ, thiện nguyện viên, trẻ em, phụ nữ… Tâm địa con người thật tàn độc, họ muốn tiêu diệt cả một dân tộc để độc chiếm dải đất mà họ mới được về chia sẻ trong vòng mấy mươi năm.
Em ơi mùa Thu xứ sở hoa dương (Ukraine) cũng đẹp lắm, đẹp còn hơn xứ sở Cờ Hoa, ấy vậy mà hôm nay tan nát tơi bời dưới đạn bom. Số phận nghiệt ngã của người Ukraine phải ở kề cận một đế quốc to lớn và tàn bạo. Những bạo chúa Nga đã và đang gây ra bao đau thương thống khổ cho họ. Những bạo chúa Nga đỏ đã từng hủy diệt và làm chết đói hàng triệu người Ukraine. Bạo chúa hôm nay lại tiếp tục tàn phá và giết người Ukraine. Cái dã tâm muốn chiếm đoạt và bắt người Ukraine làm chư hầu sao mà giống hệt mấy anh chệt xếng xáng đối với người Việt ta.
Thế giớ này thật sự không có hòa bình, chỉ chăng là cục bộ nơi này nơi kia và ngắn hạn tạm thời trong một thời gian nào đó mà thôi. Chiến tranh liên miên chưa từng dứt, không nơi này thì nơi khác, không lúc này thì lúc khác, không lớn thì nhỏ… và người ta đánh nhau với vô vàn lý do: đất đai, nguồn nước, tài sản, nhan sắc, quyền lực, danh dự, ý thức hệ, hoang tưởng… thậm chí đánh nhau để mua vui mà không cần lý do gì. Thân phận con người thật đáng thương và thảm thương, tiếng kêu đau thương vọng suốt chiều dài lịch sử loài người. Bởi vậy mà khi ngồi trong ngục tù, đức trưởng lão hòa thượng Tuệ Sỹ đã viết:
Thế gian trường huyết hận
Bỉnh bát lệ vô ngôn
Em ơi Thu sang lòng quan hoài, mặc dù thế gian này tràn đầy huyết hận, tràn đầy khổ đau nhưng trong cái khoảnh khắc vàng Thu này không cản được sự hoan hỷ trào dâng. Bọt nước trùng khơi cũng bao bận nhuộm đỏ bởi máu. Mây trời viễn xứ nhiều lần nhuộm đen bởi khói lửa đạn bom. Nhưng rồi bọt nước trùng khơi vẫn là bọt nước rong chơi muôn miền. Mây trời viễn xứ vẫn là mây trắng vô biên xứ. Hận thù, tham vọng, hoang tưởng của con người không thể làm thay đổi được, lấy cái hữu hạn để đoạt cái vô hạn là không thể. Bọt nước, mây trời là hiện tướng, tướng có tánh không. Cái tướng của bọt nước mây trời với cái tướng sắc màu Thu nào có khác gì nhau. Ngay cả cái tướng của ta và em, của muôn loài cũng thế. Tạm có đó nhưng lại là không, tuy rằng không nhưng lại hiện tướng vì hội đủ nhân duyên và rồi cũng vì nhân duyên mà lại chia lìa. Vì cái tướng này mà ta khổ với vô vàn sự hoang tưởng. Hoang tưởng cũng là không, khổ cũng là không nhưng cái tướng của khổ lại rành rành trước mắt: đói nghèo, bệnh tật, ngu dốt, tham lam, chiến tranh, tru diệt, truy sát… Tướng có tánh không. Thu vàng cũng là tướng, rực rỡ gấm hoa cũng là tướng nhưng tánh không của nó cũng như Xuân hoa hương sắc, Hạ biếc lá cành, Đông bạch tuyết trinh vậy. Tướng của Thu vàng cùng với bọt nước trùng khơi, mây trời viễn xứ cũng đồng một tánh em ơi!.
Ất Lăng thành, 0925
Tiểu Lục Thần Phong
Nguồn: https://vietvanmoi.fr/